De onderhandelingen voor het wegnemen van handelsbelemmeringen worden gevoerd onder de vlag van de Wereldhandelsorganisatie WTO. WTO-directeur Pascal Lamy maakte maandag bekend dat de meningsverschillen tussen de belangrijkste deelnemers nog te groot zijn. Om die reden heeft het weinig zin de besprekingen door te laten gaan.Het overleg over een vrijere wereldhandel vindt plaats in het kader van de zogeheten Doharonde, genoemd naar de hoofdstad van de Golfstaat Qatar. Daar werden in 2001 de besprekingen gelanceerd met het doel meer geld te pompen in de wereldeconomie en de positie van vooral ontwikkelingslanden te verbeteren.

Het overleg kent tot nu toe een moeizaam verloop. Een ministersconferentie drie jaar geleden in Mexico liep uit op een mislukking. Eind vorig jaar wisten de leden van WTO in Hongkong wel afspraken te maken, zij het op hoofdlijnen. Deze afspraken dienden dit jaar te zijn uitgewerkt, waarbij een eerste horde eind deze maand moest worden genomen.

De deadline van 30 april wordt echter niet gehaald. De Europese Unie en de Verenigde Staten blijven met elkaar ruziën over het afbouwen van subsidies en invoertarieven in de landbouw. Voor de ontwikkelingslanden is de landbouw economisch van groot belang. De meer ontwikkelde landen op hun beurt dringen aan op het verlagen van heffingen op industriële producten in de armere landen. Ook dringen ze erop aan dat de dienstensector in ontwikkelingslanden zich openstelt voor concurrentie.

Namens Nederland doet minister Brinkhorst van Economische Zaken mee aan het WTO-overleg. WTO-directeur Pascal Lamy zei maandag dat het schrappen van de ministersbijeenkomst geen goed nieuws is. „Maar we moeten de realiteit onder ogen zien”, voegde hij eraan toe. Van een impasse wilde hij niet spreken, omdat in het recente verleden wel degelijk vooruitgang is geboekt.

In een reactie zei een woordvoerder van de Europese Commissie het te betreuren dat de deadline van 30 april niet wordt gehaald. Wel toonde hij begrip voor het besluit, gezien de trage voortgang van de Doharonde. Een Amerikaanse regeringsfunctionaris wilde de hoop op een goede afloop niet opgeven. In een kort tijdsbestek kan nog een hoop gebeuren, zei hij.

De bedoeling is dat de onderhandelingen in de Doharonde dit jaar worden afgerond. Lukt dat niet, dat kan het hele proces veel langer gaan duren. Nu nog voert de Amerikaanse regering de gesprekken op eigen gezag. Vanaf volgend jaar kan het Congres zich er in mengen.

Een complicerende factor is nu al dat de Amerikaanse onderhandelaar Rob Portman het eind van de Doharonde niet zal meemaken. Hij werd onlangs benoemd tot hoofd van het bureau dat waakt over de Amerikaanse begroting.

• Tekst past