Dat vindt ook Penny Junor, een van de bekendste ”royalty watchers” van het Verenigd Koninkrijk. Ze schreef een boek getiteld ”The Firm. Achter de schermen van het Britse koningshuis”. Koning George VI gebruikte de term ”The Firm” voor het eerst. Junor legt uit hoe de firma Windsor & Co in de 21e eeuw de monarchie beheert.De strekking van haar boek luidt dat de hoofdfiguranten van het huis Windsor heel slim doen wat ze altijd hebben gedaan. Zoals een bedrijf zich richt op de markt, zo schikken de vennoten van The Firm zich naar het wisselende tij van de omstandigheden. De koninklijke hoogheden baden in weelde, worden omringd met butlers en hovelingen, maar leiden geen benijdenswaardig bestaan. Hun werk is niet gemakkelijk. Ze staan altijd in de schijnwerpers, hebben geen privacy, geen vrijheid, geen stem en geen keuze.

Het royalty-orakel Junor verbaast zich over de veerkracht van het huis Windsor. „Er zijn crises gekomen en gegaan, crises waar de meeste mensen, families, zelfs instituten, aan onderdoor zouden zijn gegaan. Maar zij houden gewoon vol, blijven doen wat ze altijd hebben gedaan, geven negen van de tien keer niet eens toe dat er iets is gebeurd, en vervolgens schuift de crisis wonderlijk genoeg naar de achtergrond.”

De briljante overlevingsstrategie houdt stand: het volk, dat ceremonieel vertoon een belangrijk onderdeel vindt van de monarchie, en de vorstin, die het ceremoniële aspect waardig vertolkt als een levende herinnering aan de continuïteit en stabiliteit van het Britse stelsel.

In The Firm lopen reportage en verslaggeving over in persoonlijke beschouwingen en feiten worden erin vermengd met oordelen, anekdotes en roddeltjes. Zo blijkt koningin Elizabeth kunst matig te waarderen en laat moderne kunst haar doorgaans koud. Daarentegen is de vorstin in hart en nieren een liefhebster van paarden en honden. Op haar aandringen wordt de paardenfluisteraar Monty Roberts naar de koninklijke stallen gehaald. Dat bleek een gouden greep. Haar paarden worden tegenwoordig altijd volgens zijn methodes getemd en zadelmak gemaakt. „Paarden zijn haar vlucht uit de onwerkelijke wereld waarin ze leeft en ze reageren goed op haar. Zoals sir John Miller het zegt: „Ze heeft het vermogen paarden psychologisch te richten op wat zij wil en ze er dan ook van te overtuigen dat het leuk is.””

Junor analyseert het functioneren van dit koninklijke familiebedrijf, met bijzondere aandacht voor de relatie van The Firm met het volk, het parlement en, natuurlijk, de media. De keihard werkende prinses Anne is er als enige in geslaagd negatieve berichtgeving om te zetten in positieve. Prins Philip kan „ontzettend onbeleefd” zijn en zich gedragen als een bullebak, maar is een enorme workaholic, bij wie het hart op de goede plaats zit.

Junor onderzoekt wat de toekomstige rol van dit koningshuis kan zijn en probeert antwoord te geven op de vraag of het Britse koningshuis toekomst heeft. „De koningin zal moeilijk te evenaren zijn, maar prins Charles bezit veel goede eigenschappen en heeft met recht veel fans.” Toch heeft zijn vastberadenheid, waarmee hij zich koste wat het kost aan Camilla Parker Bowles heeft vastgeklampt, volgens Junor niet alleen hemzelf maar ook de monarchie als zodanig beschadigd.

Ze zou graag zien dat prins Charles, met zijn vrouw Camilla, de publieke opinie ten gunste van het koninklijk huis verandert. Charles zal beoordeeld worden door de geschiedenis, als alle feiten bekend zijn en zijn zoon op de troon zit. Want de charmante prins William, met 21 procent na zijn oma de meest geliefde royalty, is „ons lichtende baken, onze hoop voor de toekomst.” Prins William zei in november 2004 dat hij het belangrijk vindt met beide benen op de grond te blijven staan. „Voor een vorst uit de 21e eeuw is dat precies de plek waar hij ze hoort te hebben.”

Mede n.a.v. ”The Firm. Achter de schermen van het Britse koningshuis”, door Penny Junor; uitg. Spectrum, Amsterdam, 2005; ISBN 90 274 2208 7; 336 blz.; € 19,95. Zie ook pag. 15 en 16.