Na eerdere boekhoudschandalen bij Enron, WorldCom en Xerox bleek eind vorige week dat het Texaanse energiebedrijf Reliant Resources zijn omzetcijfers over 1999 tot en met 2001 met 8 miljard dollar (8,15 miljard euro) moet corrigeren. Reliant raakte in Nederland bekend nadat het in 1999 voor 2,16 miljard euro de Nederlandse stroomproducent UNA kocht.

Reliant is zowel energieproducent als energiehandelaar. In deze laatste hoedanigheid betrekt het bedrijf ook energie van andere producenten. Hierbij heeft het bedrijf in de genoemde jaren onder meer gebruikgemaakt van zogeheten ”round trip trades”. Daarbij gaat het om contracten waarbij een bepaalde hoeveelheid energie wordt betrokken voor een overeengekomen prijs. Korte tijd later wordt eenzelfde hoeveelheid energie voor dezelfde prijs weer teruggeleverd aan de oorspronkelijke leverancier (zonder dat in werkelijkheid energie wordt uitgewisseld). Met deze truc worden de ”omzet” en de bedrijfsactiviteit over het algemeen kunstmatig verhoogd.

Reliant kwam met de correctie in het kader van een onderzoek van de overheid naar de praktijken van een aantal energiebedrijven die twee jaar geleden aan Californië leverden. Men onderzoekt daarbij onder meer in hoeverre onderlinge afspraken en prijsmanipulatie de energieprijs voor de Californische afnemers cq. consumenten hebben opgedreven. Uit een eerste onderzoek is gebleken dat het failliete energiebedrijf Enron zich waarschijnlijk aan deze zaken schuldig heeft gemaakt.

De nieuwste correctie van de cijfers van Reliant kwam enkele dagen voordat president Bush in New York -dinsdag- een bijeenkomst van bedrijfsleiders toespreekt. Daar zal hij maatregelen aankondigen die zijn regering denkt te nemen om het vertrouwen in het Amerikaanse bedrijfsleven en vooral in de financiële wereld te herstellen.

De discussie daarover krijgt een steeds zwaardere politieke lading, wat niet merkwaardig is in een verkiezingsjaar. De Democratische fractieleider in de Senaat, Tom Daschle, deed zondag in het CBS-televisieprogramma ”Face the Nation” een zijdelingse aanval op de Republikeinse regering door aan te dringen op het aftreden van Harvey Pitt, voorzitter van de beurswaakhond Securities and Exchange Commission (SEC). Pitt werd vorig jaar door Bush benoemd als opvolger van Arthur Levitt, een uitgesproken verdediger van de belangen van de (kleine) belegger. Pitt was voor zijn benoeming tot SEC-voorzitter als advocaat gespecialiseerd in het verdedigen van bedrijven die zich tegenover de SEC moesten verantwoorden.

„De SEC onder Pitt heeft veel te veel begrip voor het bedrijfsleven. Wil men een strengere hand, die blijkens de reeks van schandalen dringend nodig is, dan is het maar het beste dat Pitt zo snel mogelijk verdwijnt”, aldus Daschle. Niet alleen Pitts geloofwaardigheid als scheidsrechter op de financiële markt wordt door de Democraten ter discussie gesteld, ook de geloofwaardigheid van de regering zelf. Vorige week werd bekend dat de SEC Bush in 1991 op de vingers heeft getikt vanwege de verkoop van zijn aandelen in energiebedrijf Harken, waar hij lid was van de raad van bestuur.