Die band is al goed. Regerend groothertog Henri en zijn vrouw Maria Therese zijn graag geziene gasten bij de Oranjes. Zo waren zij aanwezig bij de doop van prinses Amalia. En andersom woonde koningin Beatrix in 2000 de wisseling van de wacht bij toen Henri de plaats van zijn vader groothertog Jean innam. Dat beide families Nassaus zijn, draagt extra bij aan de goede verhoudingen.De familiebanden komen ook in het programma tot uitdrukking. Op de tweede dag van het staatsbezoek, dinsdag 25 april, doen de Luxemburgse vorst en zijn vrouw samen met koningin Beatrix om 10.00 uur de Grote of Jacobijnerkerk in Leeuwarden aan. In die kerk staat de tombe van de Friese Nassaus. In 1588 besloot de eerste Friese stadhouder, Willem Lodewijk van Nassau, zijn jong overleden vrouw Anna van Oranje, een dochter van Willem van Oranje, in het koor te laten bijzetten. Gedurende bijna twee eeuwen zou de kerk dienstdoen als grafkerk voor de stadhouderlijke familie. Het Leeuwardense godshuis is daarmee een van de drie kerken in Nederland met een koninklijke grafkelder. Uit de Friese Nassaus kwam uiteindelijk stadhouder Willem IV voort, in directe lijn de stamvader van koningin Beatrix.

Na het bezoek aan deze voor de Nassaus historische plaats gaan de koningin en haar gasten naar het Nationaal Keramiekmuseum Princessehof, naar het kenniscentrum voor natuur, landbouw, voeding, milieu en dier het Van Hall Larenstein Instituut en naar Wetsus, een kenniscentrum dat zich richt op de ontwikkeling van nieuwe technologieën op het gebied van duurzaam water - alle drie in de Friese hoofdstad.

De lunch gebruiken de koninklijke bezoekers op Heringastate in Marssum. Daarna volgt een boottocht vanuit Earnewâld.

Eurotransplant

Het groothertoglijke paar arriveert een dag eerder, maandagmorgen 24 april, op Rotterdam Airport en wordt daar welkom geheten door koningin Beatrix en prins Willem-Alexander. Diezelfde dag bezoeken groothertog Henri en zijn vrouw Eurotransplant -de centrale voor orgaantransplantaties- en het Leids Universitair Medisch Centrum. Later in de middag gaan zij naar de Eerste en de Tweede Kamer. ’s Avonds volgt het staatsbanket met de officiële toespraken.

Na dinsdag in Friesland te zijn geweest, is het vorstelijke paar op woensdag in Amsterdam. Daar houdt groothertog Henri ’s morgens vroeg de openingstoespraak op een seminar voor het bankwezen. Luxemburg staat immers bekend om zijn bankwezen en vooral het bankgeheim, dat een dekmantel biedt voor geheime transacties en tegoeden.

Aansluitend bezoeken de twee de tentoonstelling Rembrandt-Caravaggio, in het Van Gogh Museum te Amsterdam. Zoals gebruikelijk vindt ook een kranslegging plaats bij het Nationaal Monument op de Dam.

’s Middags ontvangt premier Balkenende de Luxemburgse gasten tijdens een regeringsdiner in de Ridderzaal in Den Haag.

Een vast element van een staatsbezoek is de ontmoeting van een vorst met landgenoten. Groothertog Henri en zijn echtgenote houden deze traditie in ere en begroeten later in de middag Luxemburgers in de residentie van de Luxemburgse ambassadeur, in Den Haag. Daarna vliegt het paar weer terug naar Luxemburg, het enige soevereine groothertogdom ter wereld.

Geen vrouw

Lange tijd maakte Luxemburg deel uit van de Nederlanden. In 1815 kreeg koning Willem I het groothertogdom -toen nog inclusief het huidige Belgisch-Luxemburg- toegewezen. Hij beschouwde het als de achttiende provincie van de Nederlanden en kwam er slechts één keer. Dit tot grote ontevredenheid van de Luxemburgers. In 1830 sloten zij zich aan bij het verzet van België tegen Nederland. Het Franstalige deel van Luxemburg werd in 1839 echter ingelijfd bij België. De rest bleef een zelfstandig hertogdom.

Van 1839 tot 1867 had Luxemburg een redelijk zelfstandige positie. Pas in 1867 werd het hertogdom een soevereine staat, al viel het nog steeds onder de Nederlandse koning -tevens groothertog- Willem III. Die had in 1850 zijn jongere broer prins Hendrik (de Zeevaarder) tot stadhouder van het staatje benoemd. Samen met zijn vrouw Amalia was Hendrik zeer geliefd bij de Luxemburgers omdat hij zich bijzonder inzette voor de belangen van het hertogdom, soms zelfs tegenover zijn broer de koning.

Met de dood van koning Willem III in 1890 veranderde er veel. In een oude familieovereenkomst van het huis Nassau over de erfopvolging staat namelijk dat er in Luxemburg geen vrouw op de troon zal komen als er een mannelijke opvolger aanwezig is. Koningin Wilhelmina hield de Nederlanden, maar Luxemburg kreeg als vorst de dan al 73-jarige Adolf van Nassau (1817-1905), van de Walramse tak van de Nassaus. Hij is de directe voorvader van de huidige groothertog Henri, die nog altijd de titel graaf van Nassau heeft.

Henri werd in 1955 geboren. Hij huwde in 1981 met de Cubaanse Maria Therese Mestre. Zij hebben vijf kinderen: erfprins Guillaume (1981), prins Félix (1984), prins Louis (1986), prinses Alexandra (1991) en prins Sébastien (1992). Een hechte koppel, met goede onderlinge verhoudingen.

De negentienjarige prins Louis zorgde afgelopen maanden wel voor wat opschudding in Luxemburg toen bekend werd dat zijn vriendin Tessy Anthony Hansen zwanger was. Op 12 maart werd een zoontje geboren, Gabriël. Het is het eerste kleinkind voor groothertog Henri en zijn vrouw. Gabriël zal echter niet officieel deel uitmaken van de koninklijke familie omdat prins Louis niet getrouwd is en voorlopig ook niet van plan is in het huwelijk te treden. Zo is er in elke familie wel wat.

Agenda

Prins Pieter-Christiaan geeft zaterdag in Het Nationale Park De Hoge Veluwe het startsein voor de 1e VGZ Nationale Loopdag.

Prinses Máxima is woensdagmiddag 19 april aanwezig in cultureel centrum De Pas in het Brabantse Heesch bij de uitreiking van de gouden awards van de International Award for Young People. De prijzen worden overhandigd door de Engelse prins Edward The International Award is bestemd voor jonge mensen in de leeftijdsgroep van 14 tot en met 24 jaar die zich breed inzetten.

Prinses Máxima woont donderdag 20 april aan het Institute of Social Studies in Den Haag de installatie en oratie bij van prof. Rema Hammami, de nieuwe houder van de Prins Claus Leerstoel.

Een dag later is prinses Máxima ’s middags in het Circustheater in Scheveningen om het startsein te geven voor WorkMate, een initiatief waarmee vraag en aanbod voor incidenteel vrijwilligerswerk aan elkaar worden gekoppeld.

Koningin Beatrix woont volgende week vrijdagavond in Schipluiden een uitvoering bij van een opera die geheel wordt verzorgd door inwoners van de gemeenten Midden-Delfland en Westland.