De afnemende belangstelling daarvoor heeft te maken met de voortschrijdende secularisatie.Niet alleen komen veel liefdadigheidsorganisaties in gevaar, ook milieugroeperingen, politieke partijen, clubs en beroepsverenigingen zullen te maken krijgen met een tekort aan mensen die onbetaald werk willen verrichten. Dat stellen de sociologen prof. dr. N. de Graaf en drs. S. Ruiter van de Radboud Universiteit Nijmegen. Zij onderzochten gegevens van 117.000 mensen uit 53 landen.

Kerkgemeenschappen zijn de belangrijkste leverancier van vrijwilligers, concludeert Ruiter. Cruciaal voor het aantrekken van nieuwe vrijwilligers blijkt dat mensen binnen eigen kring worden gevraagd. Naarmate minder mensen actief zijn in een christelijke of niet-christelijke geloofsgemeenschap, droogt het reservoir aan nieuwe medewerkers voor een niet-betaalde organisatie ook sneller op.

De onderzoekers stellen dat Nederland samen met de VS, Canada en de Scandinavische landen een sterke traditie heeft op het gebied van vrijwilligerswerk. Dat heeft veel te maken met de van oorsprong christelijke achtergrond van die landen. Internationaal gezien scoort Nederland in aantallen vrijwilligers nog steeds hoog.

„Uit de VS kwamen echter al langer berichten dat het steeds moeilijker werd om vrijwilligers te vinden. In Nederland bleef het lange tijd stabiel. Nu de senioren gaan wegvallen, blijkt het probleem ook hier snel te groeien. Want er is veel te weinig aanwas van actieve jongeren, die immers massaal de kerk verlaten”, zegt Ruiter. Dat dit nog niet direct leidt tot het verdwijnen van vrijwilligersorganisaties, komt omdat mensen tot op zeer hoge leeftijd actief blijven.

De Nijmeegse sociologen zijn gestart met een internationaal vervolgonderzoek naar de motivatie voor vrijwilligerswerk onder jongeren. „Gerichte wervingscampagnes werken tot nu toe in elk geval onvoldoende. Misschien helpt het om te benadrukken dat vrijwilligerswerk goed staat op je cv”, aldus Ruiter.