Dat concludeerde viroloog dr. A. Osterhaus van de Erasmus Universiteit Rotterdam gisteren uit de resultaten van een Amerikaanse test met het vaccin. Die zijn gepubliceerd in het gezaghebbende medische tijdschrift The New England Journal of Medicine. Er zijn diverse studies van vogelgriepvaccins gaande, maar het onderzoek van Sanofi-Pasteur is het eerste waarvan de resultaten in een wetenschappelijk tijdschrift zijn gepubliceerd.Na het tweemaal toedienen van de maximale dosis van het vaccin (90 microgram) had slechts 54 procent van de 451 proefpersonen voldoende afweerstoffen ontwikkeld. „Dat is niet indrukwekkend”, aldus Osterhaus. „Het is hoopgevend dat bescherming in principe mogelijk is, maar het is nog lang niet het vaccin dat we bij een pandemische uitbraak kunnen gebruiken.”

Gregory A. Poland van de Mayo Clinic in het Amerikaanse Rochester zit in een commentaar in het tijdschrift op dezelfde golflengte: „De effectiviteit van het vaccin is op zijn best middelmatig.”

Een probleem is volgens Osterhaus ook dat de dosering hoog is. Van het gewone influenzavaccin is een enkele toediening van 15 microgram voldoende om bescherming te bieden. „Als je het H5N1-vaccin van Sanofi-Pasteur op dit moment zou moeten gebruiken bij een pandemie, heb je twaalf keer zo veel nodig. Dat maakt het heel moeilijk om voldoende vaccin te maken.”

De controles op dode vogels in Nederland gaan intussen verder. De das die het Centraal Instituut voor Dierziekte Controle (CIDC) enkele weken geleden onderzocht, bleek niet besmet met het H5N1-virus, meldde een woordvoerster van het ministerie van Landbouw donderdag.

Het CIDC in Lelystad onderzoekt voor de Voedsel en Waren Autoriteit (VWA) en Algemene Inspectiedienst (AID) dagelijks ongeveer 110 dode vogels op het vogelgriepvirus. Naast vogels zijn tot nu toe een das en een rat, die in een dode vogel gevonden werd, getest op sporen van het virus. Tot nu toe zijn de duizenden onderzochte dieren niet besmet gebleken.

De Voedsel en Waren Autoriteit (VWA) brengt verder in kaart wat het verband is tussen kipconsumptie en de verspreiding van de vogelgriep en de risico’s van het eten van kip. CDA-Kamerlid Koopmans vroeg minister Veerman (Landbouw) donderdag in de Tweede Kamer om een dergelijk onderzoek.

Met het verzoek reageert de CDA’er opnieuw op de campagne ”Rem het virus, eet geen kip” van Stichting Wakker Dier. Koopmans wil dat de inspectiedienst in een onafhankelijke risicoanalyse de juistheid van de „beweringen” bekijkt. „Laat de VWA onderzoeken of het eten van niet ingeënte kip onveilig is.”

De SGP schaarde zich tijdens het Kamerdebat achter het CDA-voorstel. Fractievoorzitter Van der Vlies noemde de oproep van Wakker Dier „onzinnig.” CDA, VVD en LPF noemden de suggestie dat het eten van kip of eieren ziek maakt of bijdraagt aan de verspreiding van vogelgriep begin dit jaar „volksverlakkerij.” „Het eten van kip of eieren heeft niks te maken met de vogelgriep”, zei Veerman toen.

Ook Vogelbescherming Nederland doet haar best onnodige acties de kop in te drukken. Ze roept Nederlanders op broedende boeren- en huiszwaluwen met rust te laten. In Frankrijk en België verjagen inwoners wilde vogels en halen ze nesten van onder meer zwaluwen weg, uit angst voor het H5N1-virus. Maar de zwaluw of ooievaar behoort niet tot de risicogroep bij de verspreiding van het virus, benadrukt de Vogelbescherming. „Er is geen reden om bang te zijn.”

De gekelderde verkoop van kippenvlees in Europa komt intussen hard aan bij fabrikanten van kippenvoer. De Europese brancheorganisatie Fefac voorziet een afname van 2,5 tot 5 miljoen ton voor het jaar 2006. Dat komt neer op 7 tot 15 procent van de jaarproductie aan kippenvoer.

De fabrikanten in Frankrijk, Italië en Hongarije krijgen de hardste klappen, stelde secretaris-generaal Alexander Döring van de organisatie in Brussel donderdag. In deze landen weigeren veel consumenten al geruime tijd kippenvlees te eten, uit vrees voor vogelgriep.

De Franse voedselveiligheidsautoriteit bevestigde donderdag dat de vijf dode zwanen die vorige week in het district Dombes in de zuidoostelijke regio Ain werden gevonden, de vogelgriepvariant H5N1 onder de leden hadden.