Geen spoor van een zilveren tulp
BUENOS AIRES - Op het laatste moment wordt de uitwisseling van geschenken tijdens het staatsbanket van koningin Beatrix in Argentinië afgelast. En dat terwijl presidentsvrouwe Cristina Fernández de Kirchner voor de Nederlandse vorstin een zilveren tulp in petto zou hebben.
De belangstelling bij het presidentieel paleis Casa Rosada voor het bezoek van koningin Beatrix, prins Willem-Alexander en prinses Máxima is aanvankelijk niet erg groot. Later op de dag wordt bij de Nederlandse ambassade, waar het koninklijk bezoek een themalunch nuttigt, enthousiast ”Oranje boven” gezongen en laten kinderhanden oranje ballonnen aan een touwtje zweven.Behoorlijk wat publiek volgt de kranslegging bij het standbeeld van generaal José de San Martín (1778-1850), de vader des vaderlands van Argentinië. ’s Avonds rond negenen zwelt de mensenstroom aan om te kijken naar de koninklijke gasten en nog eens 250 genodigden wanneer zij in chique kleding arriveren en via de rode loper het paleis San Martín betreden. Daar schuiven ze aan tafel voor een banket.
Brandende kaarsen werpen een zachte gelige gloed op de boeketten van roze rozen. Op het menu staan een vissalade, geroosterd lamsvlees, een pancake met ”dulce de leche” (zoetigheid), koffie en koekjes na. In de glazen moeten de wijn en de champagne fonkelen: Angelica Zapata Chardonnay 2003, DV Catena Cabernet 2003 en champagne van Robert Schlumberger.
Aan de muren zijn drie opvallende kunstwerken opgehangen van de hedendaagse Argentijnse kunstenaars Noë Berni, Nicholás García en Uriburi. Het is alsof de gastheer, president Kirchner, daarmee wil wijzen op de talentvolle kunstenaars van zijn land. Dat is overigens niet aan het oog van koningin Beatrix ontgaan, want zij complimenteert het gastland. „Argentinië is rijk aan cultuur” en „Buenos Aires kan bogen op belangrijke musea en collecties met een internationale reputatie”, aldus de vorstin.
„Eenzijdig belicht”
De Argentijnse media hebben veel belangstelling voor het bezoek van koningin Beatrix. Zij vinden de komst van een monarch iets speciaals. Misschien is dat wel zo omdat hun land sinds 1816 een republiek is. Maar dat de koningin en de dames in haar gevolg zulke immense hoeden dragen, vinden veel Argentijnen vreemd.
Ook begrijpen zij niet goed dat de Nederlandse koningin geen politieke uitspraken kan en mag doen, bijvoorbeeld tijdens het bezoek aan de tentoonstelling van de Anne Frank Stichting in de Banco de la Nación Argentina. De journaliste van La Nación zou graag willen weten hoe de gasten uit Nederland over de zes panelen denken die de Anne Frank Stichting aan de reizende expositie heeft toegevoegd. „Die panelen gaan alleen over de militaire dictatuur van 1976-1983. Ze gaan voorbij aan het feit dat de jaren die voorafgingen aan 1976 werden gekenmerkt door enorme chaos, moordaanslagen en terrorisme van de Montoneros (guerrillastrijders)”, vertelt zij geëmotioneerd. „De geschiedenis wordt hier eenzijdig belicht. Het is allemaal veel ingewikkelder dan op deze panelen wordt voorgesteld.”
„Diepe indruk”
Als een gebaar naar alle partijen windt koningin Beatrix er in haar tafelrede geen doekjes om dat Argentinië zeer moeilijke jaren achter de rug heeft. „De tijd van de militaire dictatuur met haar vele verschrikkingen en schendingen van de mensenrechten heeft destijds in ons land diepe indruk gemaakt. In Nederland leefden velen intens mee met de moedige mannen en vrouwen die zich tegen de dictatuur verzetten. Uw land lijdt nog steeds onder de erfenis van die donkere jaren. Uw regering probeert alsnog recht te doen aan de vervolgden, in de overtuigingen dat de verwerking van het verleden een voorwaarde is voor de verdere opbouw van een stabiele samenleving”, spreekt de vorstin.
Ze memoreert aan de ernstige economische crisis die Argentinië in 2001 deed wankelen. Duizenden mensen zagen hun spaargeld vervliegen. Honderdduizenden werden het slachtoffer van de dramatische werkloosheid. Zelfs nu er uitzicht is op herstel en ruimte, is een voortgaand economisch proces van wederopbouw nodig om de zorgwekkende armoede te verminderen. Ze juicht in dat verband steun aan micro-ondernemers toe, want die kunnen een belangrijke rol spelen in het herstelproces. Ook noemt zij het werk van haar schoondochter Máxima in het kader van het Jaar van het Microkrediet van de Verenigde Naties.
De koningin beëindigt zaterdag om 13.00 uur haar staatsbezoek aan Argentinië. Prins Willem-Alexander en prinses Máxima knopen er nog een paar dagen in Jujuy aan vast.