Als een echte verrassing kwam de mededeling niet. De aanklacht tegen Mladic is al tien jaar oud en met name sinds de onvrijwillige verhuizing in 2000 van zijn voormalige beschermheer Slobodan Milosevic naar Scheveningen, is steeds opnieuw aangekondigd dat zijn uitlevering ophanden is.Over de vraag of Mladic ooit in Den Haag zal aankomen, valt daarom alleen maar te speculeren. Net zoals het koffiedik kijken is welke waarde aan de voortdurende geruchtenstroom moet worden toegekend. Is die bedoeld om de ’geesten’ in Servië langzaam rijp te maken? Nog altijd kan Mladic in zijn land rekenen op de nodige aanhangers, die volgens waarnemers geweld niet zouden schuwen om zijn arrestatie te voorkomen.

Of is er sprake van „manipulatie”, met als doel de inspanningen van de regering om Mladic achter de tralies te krijgen simpelweg te saboteren? Die verklaring gaf woensdag althans een woordvoerder van de Servische minister-president Vojislav Kostunica.

Dat de Servische regering werk maakt van Mladic’ arrestatie zou dan echt nieuws zijn. Want dat Kostunica, die het Joegoslaviëtribunaal nog altijd als een „molensteen om de nek van Servië” beschouwt, en zijn omgeving Mladic werkelijk in Den Haag willen zien, wordt nog altijd betwijfeld - niet in de laatste plaats door Del Ponte. „Belgrado werkt nog altijd niet volledig mee met het tribunaal”, brieste de Zwitserse toen ze maandag voor de veertiende keer Belgrado aandeed om de regering tot voortvarendheid te manen.

Met recht kan worden getwijfeld aan de goede bedoelingen van de Servische autoriteiten. Ook na het vertrek van Milosevic is Mladic nog in het openbaar gesignaleerd. Bijvoorbeeld op een bruiloft in het provinciestadje Valjevo in 2001. Daarnaast heeft de ex-generaal zich naar verluidt meerdere malen wegens nierstenen laten behandelen in een militair hospitaal in Belgrado. Dat Mladic tot november vorig jaar nog gewoon zijn pensioen kreeg uitgekeerd, kan evenmin toeval zijn.

Het is dan ook zeer onwaarschijnlijk dat Belgrado niet zou weten waar Mladic zich bevindt, zoals het altijd heeft beweerd. En het moet toch binnen een tijdsbestek van ruim vijf jaar niet onmogelijk zijn om een nierpatiënt die volgens Servische bronnen regelmatig onderzoek nodig heeft, een keer staande te houden?

In ieder geval speelt de regering in Belgrado hoog spel. Volgende week spreekt de EU-commissaris van Uitbreiding, Olli Rehn, met de ministers van Buitenlandse Zaken van de Unie, waarna zal worden beslist of de gesprekken over een stabilisatie- en associatieovereenkomst met Servië zullen worden voortgezet. Rehn heeft al gewaarschuwd dat die zullen worden afgebroken als Mladic dan niet is overgedragen aan het Haagse tribunaal.

Wellicht probeert Belgrado de zaak te rekken. Veel tijd heeft het Joegoslaviëtribunaal immers niet meer. De VN-Veiligheidsraad heeft geëist dat het hof de processen in eerste aanleg in 2008 en de beroepszaken in 2010 moet hebben afgerond.

Zaak is dat de EU haar poot stijf houdt. Dat heeft in buurland Kroatië ook goed gewerkt. Vorig jaar schortte Brussel de toetredingsonderhandelingen met Zagreb aanvankelijk op, waarna de eveneens van oorlogsmisdaden verdachte Kroatische oud-generaal Ante Gotovina vrij snel in Den Haag belandde. Aan Servië dezelfde keus: Mladic of Europa.