Dinsdagmorgen deed Gerritse zijn ronde door de uiterwaarden van Olst om te zien of de aanwezige trekvogels nog goed gezond zijn. „Als ik meer dan vijf dode vogels zie, gaan alle alarmbellen rinkelen.”Op de dijk tussen Olst en Deventer is het druk. Automobilisten haasten zich naar hun werk. De ganzen die zich onderaan de dijk tegoed doen aan het gras in de uiterwaarden, trekken zich niets aan van het verkeer. Alleen als de auto van de boswachter stopt, worden de vogels onrustig. Als de fotograaf na het uitstappen ook nog eens een enorme telelens tevoorschijn haalt, gaan de ganzen massaal op de vlucht. Overal klinkt gegak.

Een enkel groepje ganzen blijft zitten. Gerritse haalt zijn verrekijker tevoorschijn om de beesten beter te bekijken. „De vogelgriep is een agressieve ziekte. Vogels die het onder de leden hebben, kunnen niet meer vliegen.” Voordat de boswachter zijn kijker erbij heeft gehaald, zijn ook de laatste ganzen opgestegen. Loos alarm.

De boswachters van Staatsbosbeheer zijn de laatste weken extra alert op dode of zieke vogels in verband met de vogelgriep. Gerritse: „Eén dode vogel is nog geen reden voor ongerustheid. Juist in deze tijd, aan het einde van de winter, vallen de zwakkere beesten uit. Maar als ik een groepje vogels zie liggen, sla ik alarm. Ik geef de locatie door aan de AID, die vervolgens een medewerker van de Gezondheidsdienst voor dieren stuurt om de vogels op te halen en te onderzoeken. Zij zijn daar speciaal op gekleed.”

Tot nu toe is de boswachter geen verdachte gevallen tegengekomen. Het afgelopen weekend is hij in touw geweest om alle trekvogels te tellen tussen Deventer en Kampen. „Honderden medewerkers van natuurorganisaties en vrijwilligers tellen tegelijkertijd de vogels in heel Nederland. Zo kunnen we de populatie van Nederland in kaart brengen. Ik heb nog niet gehoord dat er verdachte gevallen zijn geconstateerd.”

Dat kan echter snel veranderen. Begin maart komen de eerste trekvogels uit Afrika terug. Gerritse: „Daar zijn verschillende besmettingshaarden, bijvoorbeeld in Nigeria. Vogels zoals zomertalingen, pijlstaarten en slobeenden komen daar vandaan en die zullen we dus extra in de gaten houden.” Tijdens de telling afgelopen weekend heeft Gerritse al wel een enkele slobeend en pijlstaart gezien, maar die hebben volgens hem niet in Afrika overwinterd.

Bent u niet bang voor besmetting vanuit het oosten? Op het Duitse eiland Rügen is een zwaan aangetroffen met het voor mensen gevaarlijke vogelgriepvirus.

„Nee, het gevaar komt uit het zuiden. Er zijn in Europa twee trekroutes voor vogels: een oostelijke en een westelijke. De oostelijke loopt vanuit Oost-Afrika via Israël en Turkije naar Oost-Europa. Rügen ligt ook op die route. Nederland ligt echter op de westelijke trekroute en heeft daarom meer te duchten van de geconstateerde gevallen uit het zuiden.”

Wat doet Staatsbosbeheer om verspreiding van het virus te voorkomen?

„Allereerst hebben we onze pachters verboden kippenmest op het land te verspreiden. Als een groep ganzen in zo’n weiland gaat foerageren, kan de verspreiding heel snel gaan. Daarnaast moeten alle medewerkers en vrijwilligers aangeven of ze bij een kippenbedrijf zijn geweest of bijvoorbeeld in Turkije op vakantie waren. Als dat het geval is, mogen zij niet in de natuurgebieden komen.”