Leider bisschoppen Italië blijft nog ondanks pensioen
ROME - Camillo Ruini blijft voor onbepaalde periode aan als president van de Italiaanse bisschoppenconferentie.
Dat blijkt uit de eenregelige mededeling die dinsdagmiddag door de pauselijke voorlichter werd gedaan.Ruini wordt zondag 75 jaar en bereikt dan de pensioengerechtigde leeftijd in de Rooms-Katholieke Kerk. Waarschijnlijk treedt Ruini eind oktober af, als de leden van de bisschoppenconferentie in Verona bij elkaar komen.
Intussen is de procedure voor de opvolging van Ruini in volle gang. Het hoofd van de Italiaanse bisschoppenconferentie bekleedt een van de meest invloedrijke posities in de Rooms-Katholieke Kerk. Bijzonder is dat de 226 bisschoppen van de conferentie -allemaal mannen die een bisdom in Italië leiden- zelf de keus kunnen maken wie hen gaat aanvoeren.
Paus Benedictus XVI schreef de bisschoppen eind januari een brief waarin hij hen opriep persoonlijk en schriftelijk („maak geen kopieën van het stembiljet”) een kandidaat naar voren te schuiven. Voorheen benoemde de paus zelf het hoofd van de Italiaanse bisschoppenconferentie en hield hij alleen pro forma ruggespraak met de regionale bisschoppenconferenties. Alle andere bisschoppenconferenties konden zelf hun kandidaat naar voren schuiven. De voordracht werd vervolgens door de paus bekrachtigd.
De paus heeft van oudsher sterke invloed op de Italiaanse bisschoppenconferentie. Het Vaticaan ligt per slot van rekening in Italië. Italië wordt beschouwd als het meest katholieke land ter wereld, en dat wil de kerk het liefst zo houden. Men moet er niet aan denken wat het zou betekenen als Italië seculariseert, zoals bijvoorbeeld Spanje, waar de stem van de geestelijkheid nauwelijks meer wordt gehoord.
Camillo Ruini, die sinds 1991 president is van de bisschoppenconferentie, leidt het topoverleg met straffe hand. De laatste jaren nam zijn bemoeienis met de Italiaanse samenleving toe wat wetgeving op bio-ethisch terrein betreft. Zo riep hij vorig jaar Italiaanse kiezers op het referendum over de afschaffing van de wet op kunstmatige inseminatie te boycotten.
De afgelopen maanden is ten minste tweemaal een demonstratie gehouden tegen de bemoeienis van de kerk met de samenleving. Tegenstanders vinden dat Ruini door zijn bemoeienis de polarisatie bevordert.
Als mogelijke opvolgers van Ruini worden genoemd Angelo Scola, de patriarch van Venetië, en Tarcisio Bertone, patriarch van Genua, beiden geestverwanten van Benedictus XVI.
Ook al kunnen de bisschoppen voor de eerste keer meebeslissen, dat wil niet zeggen dat ook naar hun stem wordt geluisterd. „Om te kiezen, moet je met elkaar kunnen discussiëren over de kandidaten. Het is hetzelfde als bij bisschopsbenoemingen: de leiding raadpleegt iedereen en op het eind valt de keus op degene die niemand heeft voorgesteld”, zegt Giuseppe Casale, een emeritus bisschop, in het dagblad Corriere della Sera.