Lonen beginnen 2002 gematigd
De lonen zijn in het eerste kwartaal van dit jaar duidelijk gematigd. De totale loonkostenstijging is in de eerste drie maanden uitgekomen op 4,6 procent, tegen 5,3 procent in het vierde kwartaal vorig jaar. De inflatie kwam in deze periode uit op rond de 3,5 procent.
De CAO-lonen die gelden voor ruim driekwart van de werknemers, waren eind maart 4,1 procent hoger. In het voorgaande kwartaal stegen ze nog met 4,9 procent. Dat heeft het Centraal Bureau voor de Statistiek donderdag bekendgemaakt.
„Dit jaar wordt duidelijk ingezet met een matiging”, aldus CBS-onderzoeker M. Vergeer. Volgens hem hangen de lagere lonen vooral samen met een iets meer ontspannen arbeidsmarkt. „Als de hoogspanning iets afneemt, is dat direct waarneembaar in de loonstijging. Ook neemt de werkloosheid iets toe en zijn er minder extra banen gecreëerd. Er is dus minder keus uit een slinkend aantal openstaande vacatures.”
Opmerkelijk noemt Vergeer dat juist in de sectoren waar de vraag naar personeel het grootst is, zoals de zorg en de overheid, de lonen het minst zijn gestegen. Het omgekeerde geldt voor sectoren als de financiële en de zakelijke dienstverlening, waar de minste banen te vergeven zijn.
De gemiddelde loonkostenstijging bij de overheid is in de eerste drie maanden met 3,2 procent het minst gestegen. Ook de zorgsector lag met een stijging van 3,8 procent ver onder het gemiddelde. Terwijl in de eerste drie maanden in deze sectoren respectievelijk 3 en 4,3 procent meer banen te vergeven zijn. Ook was de niet-commerciële dienstverlening de enige sector waar het aantal openstaande vacatures met 1 procent nog licht omhoog ging.
De lagere stijging ligt volgens het CBS aan het feit dat mensen die net instromen binnen een organisatie, doorgaans een lager salaris krijgen dan het zittende personeel. „Bovendien werken bij de overheid en in de zorg meer vrouwen, en die ontvangen gemiddeld een lager loon”, aldus Vergeer.
In de financiële en de zakelijke dienstverlening zijn in het eerste kwartaal juist minder banen gemaakt. Daarnaast is in deze sectoren het aantal te vervullen vacatures ingezakt. Desondanks zijn de lonen bij financiële instellingen en zakelijke dienstverleners als it-bedrijven met 6 procent het meeste gestegen. Volgens het CBS komt dit doordat de goedkope mensen bij een neergaande economie er het eerste uit moeten. „Bedrijven bezuinigen eerst op mensen die net zijn binnengekomen en op uitzendkrachten. De duurdere werknemers blijven zitten”, aldus de onderzoeker.