„Dat is niet alleen historisch onjuist, maar maakt moslims ook tot krijgsgevangenen van de geschiedenis", zei de Nijmeegse godsdienstwetenschapper prof. dr. Gerard Wiegers vrijdag tijdens een symposium in Ravenstein van het Soeterbeeck Programma van de Radboud Universiteit Nijmegen.De moderne radicale islam komt volgens Wiegers niet naadloos voort uit de geschiedenis, maar heeft iets „fundamenteel nieuws" gebracht. Ze staat een soort „islamitische bevrijdingstheologie" voor, die het klassieke denken over de heilige oorlog (jihad) verbindt met radicale ideeën van 20e–eeuwse denkers over de strijd tegen ongelovigen en een „puriteinse" islam waarin wereldmijding centraal staat.

Het geweld dat radicale moslims prediken, is volgens Wiegers niet onverbrekelijk met de islam verbonden. De Nijmeegse ethicus prof. dr. Jean–Pierre Wils betoogde dat geweld wel degelijk tot de kern van religies behoort. „Religie is óók geweld, niet enkel moraal en zingeving”.

Het is volgens Wils te gemakkelijk om te stellen dat gewelddadige religie een afwijking van een vermeend zuivere godsdienst is. „De essentie van religie zou zachtmoedig, menslievend en vredestichtend zijn. Maar ondanks alle inspanningen om geweld uit hun gelederen weg te definiëren, manifesteren religies zich hardnekkig als geweldbevorderende instanties. Religie vandaag is niet zelden terreur–begaafd, meedogenloos en onverdraagzaam”.

Wils’ gereformeerde collega–ethicus prof. dr. Gerrit Manenschijn bestreed de stelling dat geweld tot het wezen van religies behoort. Wel erkende hij met Wils dat de grote godsdiensten zonder geweld te gebruiken nooit dominant hadden kunnen worden. „Maar het probleem is niet de religie maar de mens die uit het ideeënreservoir van de religies datgene neemt dat kan dienen als motivatie en rechtvaardiging voor geweld”.