De opleiding in Leiden duurt vier jaar en zal bestaan uit een bachelor- en een mastergedeelte. Studenten kunnen na afloop van de studie nog een aanvullende opleiding volgen om bijvoorbeeld als imam aan de slag te kunnen in een moskee, gevangenis of ziekenhuis. Volgens de Universiteit Leiden hebben Nederlandse moslimorganisaties belangstelling om de aanvullende opleiding voor hun rekening te nemen.Het academische gedeelte valt onder verantwoordelijkheid van de universiteit. De bedoeling is de studenten onder meer te scholen in de bronnen van de islam en het Arabisch. Ook komen de geschiedenis en opvattingen van verschillende stromingen aan de orde, en de hedendaagse islam in de moderne wereld. Tot het programma behoren verder godsdienstpsychologie, godsdienstsociologie, wijsbegeerte en cursussen over jodendom en christendom.

Volgens de Universiteit Leiden kan iedereen de studie volgen, ongeacht zijn geloof of levensbeschouwelijke overtuiging. Studenten moeten wel de juiste vooropleiding hebben.

Vorig jaar startte de Vrije Universiteit (VU) in Amsterdam het traject islam binnen de bacheloropleiding religie en levensbeschouwing en de masteropleiding islamitische geestelijke verzorging. Ruim dertig studenten volgen het programma van het islamtraject, dat onder meer bestaat uit bestudering van de geschiedenis van de islam, bezinning op de islam in de moderne tijd, bestudering van de context waarin moslims in Nederland leven en Arabisch.

Volgens de VU is het doel van de masteropleiding niet zozeer imams op te leiden, maar een bredere groep moslims in staat te stellen zich op academisch niveau meer kennis van de islam eigen te maken. De meeste studenten gaan na hun studie aan de slag als geestelijk verzorger in ziekenhuizen, zorginstellingen of gevangenissen, zo is de verwachting.