Moskou ruziet met Oekraïne over gas
KIEV - De Oekraïense president Viktor Joesjtsjenko wil geen geld lenen van Moskou om daarmee volgend jaar Russisch aardgas tegen marktprijzen te kopen. Het aanbod daartoe van de Russische president Vladimir Poetin sloeg het Oekraïense staatshoofd donderdagavond af.
Eerder op de dag had Poetin laten weten dat Oekraïne 3,6 miljard dollar (3,1 miljard euro) kon lenen van de Russen om Russisch gas te kopen. „Wij hebben die lening niet nodig. Oekraïne zal zijn eigen middelen gebruiken om een redelijk prijs te betalen”, citeerde het Russische persbureau Interfax hem.Moskou en Kiev liggen al geruime tijd met elkaar overhoop over de prijs die Oekraïne volgend jaar moet gaan betalen voor het Russische aardgas. Dit jaar heeft Oekraïne het aardgas nog tegen een relatief lage prijs (50 dollar per duizend kubieke meter) gekregen, maar Rusland wil volgend jaar een markttarief ontvangen, dat ruim vier keer zo hoog is (230 dollar).
Kiev heeft die prijs al als onacceptabel van de hand gewezen. De oud-Sovjetrepubliek wil stapsgewijs in enkele jaren naar een marktprijs, zo heeft Joesjtsjenko steeds volgehouden. Donderdag noemde hij een tarief van 75 tot 80 dollar redelijk voor 1000 kubieke meter Russisch gas.
Moskou heeft al gedreigd de gaskraan op 1 januari 2006 dicht te draaien als Oekraïne weigert een nieuw contract met fors hogere tarieven te ondertekenen. Het conflict tussen Moskou en Kiev zou ook gevolgen kunnen hebben voor de gasleverantie van Rusland aan Europa. Rusland dekt ongeveer de helft van de Europese vraag naar gas. Bijna 80 procent van het Russische gas dat naar Europa stroomt, vloeit door het netwerk van pijpleidingen op Oekraïens grondgebied.
Oekraïne zou makkelijk gas bestemd voor Europa kunnen aftappen. Een dergelijk vergrijp is door Poetin als diefstal bestempeld. De topman van het Oekraïense nationale gasbedrijf Naftogaz, Aleksej Ivtsjenko, verzekerde het Russische staatshoofd dat de leveranties aan Europa niet in gevaar zullen komen.
Wit-Rusland betaalt komend jaar voor het aardgas uit Rusland precies evenveel als dit jaar: nog geen 47 dollar per 1000 kubieke meter, zo maakte de bestuursvoorzitter van het Russische staatsgasconcern Gazprom, Aleksej Miller, gisteren bekend. De Baltische staat Litouwen betaalt straks 127 dollar, terwijl in de laatste fase van de onderhandelingen met Moldavië een bedrag van 160 dollar wordt genoemd.
Gazprom zelf gaat volgend jaar aardgas importeren uit Turkmenistan voor een prijs van 65 dollar per kubieke meter. Ook Oekraïne krijgt volgend jaar gas uit Turkmenistan en betaalt daarvoor 60 dollar per kubieke meter. Dat komt neer op een prijsverhoging van ruim een derde in vergelijking met de tweede helft van 2005. Toen betaalde Oekraïne 44 dollar.