Donderdag presenteerde het overlegverband van negen middelgrote industriesteden een manifest. Volgens de burgemeester van Tilburg is zo’n beleid hard nodig, gezien de internationale concurrentie. „Dit toenemende belang vergroot de noodzaak van een goed kennisklimaat. Want het Nederlandse vernieuwingsvermogen blijft achter.” „Het moet niet alleen om bedrijventerreinen gaan. Juist de kennisoverdracht is belangrijk”, beaamde minister van Economische Zaken Jorritsma.

De „diep, diep, zeer diep demissionaire” bewindsvrouw nam het rapport met instemming in ontvangst. „In Nederland wordt het belang van industrie binnen eigen grenzen zeer onderschat. Ik ben heel blij dat ITSO springlevend is. Zonder inbreng van de gemeenten gaat het niet.”

De negen ITSO-gemeenten willen concrete afspraken hoe het bestaande industriebeleid een extra impuls kan krijgen. De middelgrote steden waar de industrie nog zeker 20 procent van de werkgelegenheid uitmaakt, zoals Almelo, Eindhoven en Zaanstad, signaleren in hun manifest allerlei initiatieven op tal van terreinen, maar zonder duidelijke sturing. Zou die er zijn, dan kunnen „efficiëntie en effectiviteit worden verhoogd.”

Stekelenburg gaf donderdag een achttal aanbevelingen. Imagoverbetering is er een van. „Verkeersborden die naar een industrieterrein verwijzen, tonen nog steeds een gebouw met schoorstenen die vieze rook uitbraken. De werkelijkheid is inmiddels toch wel anders.” Een grootschalige campagne moet leerlingen die een school- of beroepskeuze maken naar de industriële hoek lokken. Ook is ITSO van plan volgend voorjaar een dag van de industrie te organiseren.

Als de huidige trend op de arbeidsmarkt doorzet, vreest Stekelenburg overheveling van hoogtechnologische productieactiviteiten naar het buitenland. Hij noemde met name kandidaat-lidstaten van de Europese Unie die vanouds een sterke industriële traditie kennen. „Iedere nieuwe baan in de industrie leidt tot 1,3 banen in de dienstensector”, benadrukte hij het belang van het scheppen van meer werkgelegenheid.

Wat ITSO betreft, geeft de regering hoge prioriteit aan voldoende en kwalitatief goede vestigingslocaties in stedelijk gebieden, óók buiten de Randstad. Daarvoor zijn drie „parallelle acties” vereist. Voor de komende zes jaar is een extra budget van 900 miljoen euro vereist om jaarlijks 350 hectare verouderd bedrijventerrein te herstructureren. Per jaar moet er verder 1000 hectare nieuwe terreinen bijkomen. En de ruimtelijkeordeningsprocedures moeten sneller verlopen.

Informatie- en communicatietechnologie kan een krachtige motor zijn in het vernieuwen en versnellen van bedrijfsprocessen, meent het ITSO. Om die reden zouden alle industriële bedrijven een kwalitatief hoogwaardige aansluiting op ict-infrastructuur moeten hebben. Aan de overheid om de aanleg ervan te bevorderen. „Wel moet worden gewaakt voor een te grote nadruk op technologie. Het organisatorisch inpassen van ict in de organisatie is zeker zo belangrijk.”