Ministers negeren D66
DEN HAAG (ANP) – D66 lijkt er niet in te slagen het kabinet af te houden van een positief besluit over de uitzending van Nederlandse militairen naar het roerige zuiden van Afghanistan. De ministers Bot (Buitenlandse Zaken) en Kamp (Defensie) hebben zich maandag tijdens een vergadering van het kabinet niet laten weerhouden door de kleinste coalitiepartner om vol te pleiten voor het doorgaan van de missie. Maar zij riskeren daarmee wel de kans op een kabinetscrisis.
Volgens D66–woordvoerder Bakker is zijn fractie niet van plan om terug te krabbelen. „Het is nee en het blijft nee”, zei hij maandag. Het Kamerlid wilde echter niet ingaan op de vraag of zijn fractie bij een positief besluit bereid was het voortbestaan van het kabinet in de waagschaal te stellen.Maar volgens een ingewijde van de partij ligt de zaak bij de fractie zeer principieel en zal D66 uit het kabinet stappen als er in de Kamer een meerderheid voor het besluit is te vinden. De partij weigert mee te doen aan een verkapte oorlogsmissie die wordt voorgesteld als een vredesopbouwende operatie. D66–minister Pechtold (Bestuurlijke Vernieuwing) zou zijn collega’s maandag al op de hoogte hebben gesteld van dit gevaar voor het kabinet.
Het is echter denkbaar dat het kabinet het besluit bewust aan de Kamer voorlegt in de wetenschap dat het draagvlak uiterst dun is. Als het parlement nee zegt zou dat het gezichtsverlies voor de bewindslieden in de internationale gremia wellicht kunnen beperken.
Tot nu toe hebben alleen de VVD en de kleine christelijke partijen zich enigszins positief uitgelaten over de kansen van de operatie. SP, GroenLinks en sinds kort D66 zijn tegen. Maar binnen het CDA bestaat ook weerstand, alleen is het voor deze fractie een stuk lastiger om de eigen premier te laten vallen.
De sleutel ligt dan bij de PvdA en in mindere mate bij de LPF. De PvdA–fractie is niet bij voorbaat tegen de missie, maar zal alleen instemmen als zij in ieder geval op twee voor haar belangrijke punten kan worden overtuigd. De uitzending naar de provincie Uruzgan moet daadwerkelijk uitzicht bieden op een begin van wederopbouw van de regio en er mag geen vermenging plaatsvinden met de door de Amerikanen geleide offensieve operatie Enduring Freedom, aldus het Kamerlid Koenders.
Maar voor de sociaaldemocraten komt daar nu een tweede overweging bij. Als de fractie voorstemt en het CDA gaat ook mee, ontstaat er een aanvaardbaar draagvlak voor het besluit en tegelijk de kans op een kabinetscrisis.
De LPF is op zich niet tegen een missie in het zuiden, maar vindt dat de duur van twee jaar een te groot beslag legt op de krijgsmacht. Met een uitzendduur van acht maanden heeft LPF–woordvoerder Herben geen enkel probleem.