„Hartinfarcten in studie Vioxx niet gemeld”
MASSACHUSETS - Onderzoekers hebben in 2000 drie hartinfarcten onder deelnemers aan een groot onderzoek met Vioxx niet gemeld. Daardoor raakten de uitkomsten vertekend.
Dat meldt de New England Journal of Medicine (NEJM) op de website van het prestigieuze medische tijdschrift. De redactie zegt te twijfelen aan de integriteit van de gegevens en de betrouwbaarheid van de publicatie die in 2000 in het blad verscheen. De onderzoekers is gevraagd te reageren op nieuwe gegevens die boven water zijn gekomen.Volgens de auteurs kregen destijds zeventien Vioxxslikkers een hartinfarct tijdens een onderzoek waarbij het middel werd vergeleken met het medicijn naproxen. Later bleek dat dit er twintig waren. Daardoor leek het verschil in risico op een hartinfarct tussen de Vioxxgroep en de naproxengroep minder groot.
Tot vorig jaar ging de redactie van de NEJM ervan uit dat de onderzoekers niet op de hoogte waren van de drie niet vermelde infarcten.
Dit blijkt echter anders te liggen. Tijdens een van de rechtszaken tegen Merck & Co, de fabrikant van Vioxx, kwam een memo boven water waaruit blijkt dat twee van de drie auteurs voor het opsturen van de onderzoekstekst naar de redactie van deze hartinfarcten op de hoogte waren. Uit verder onderzoek is bovendien gebleken dat twee dagen vóór het opsturen van de tekst studiegegevens zijn gewist.
In de conclusies bij de studie stelden de onderzoekers destijds dat Vioxx het risico op hartinfarcten niet verhoogt. Het verschil met naproxen zou te verklaren zijn door het feit dat dit middel het aantal infarcten verlaagt. Ook zou een rol spelen dat de deelnemers aan het onderzoek geen aspirine slikten. De redactie van het Amerikaanse medische tijdschrift spreekt van een „misleidende conclusie.”
Prof. dr. John Overbeke, hoofdredacteur van het Nederlands Tijdschrift voor Geneeskunde en secretaris van de commissie wetenschappelijke integriteit gezondheidsonderzoek, stelt in het artsenblad Medisch Contact dat het zeer zelden voorkomt dat een medisch tijdschrift een dergelijke boodschap onder de kop ”Uiting van zorg” (”Expression of concern”) publiceert. Het NTvG heeft het nog nooit gedaan.
Overbeke: „Het is een tussenweg tussen bewezen en vermoede fraude. Ze weten bij NEJM blijkbaar nog niet zeker of er opzet in het spel is. Maar het weglaten van gegevens kun je niet zomaar doen. De auteurs zullen met een goed verhaal moeten komen.”