Dat melden verschillende Russische media. Volgens hen heeft Rosoboronexport de afgelopen weken ruim 60 procent van de aandelen in handen gekregen en heeft het daarvoor zo’n 700 miljoen dollar neergeteld. Dit zou grotendeels gefinancierd zijn door de door de eveneens door het Kremlin gecontroleerde Vnjestorgbank. In ruil daarvoor zal zijn vicepresident Vasili Titov worden opgenomen in top van AvtoVaz.Russische analisten verwelkomen de nationalisatie van AvtoVaz. Zij hopen dat de al jaren noodlijdende autoproducent op deze manier eindelijk de broodnodige investeringen ontvangt om zodoende zijn zwakke marktpositie weer te versterken, met name ten opzichte van de snel toenemende buitenlandse concurrentie.

Onder de Russische autoproducenten is AvtoVaz veruit de grootste. Met een jaarproductie van 700.000 auto’s is het bedrijf goed voor 70 procent van de totale Russische autoproductie. De jaaromzet ligt op 5,6 miljard dollar en de winst bedroeg het afgelopen jaar 147 miljoen dollar. AvtoVaz is tevens een van ’s lands grootste werkgevers - naar schatting 4 miljoen Russen verdienen direct of indirect hier hun brood.

Er werd al langer rekening meegehouden dat het Kremlin zou kiezen voor de nationalisatie als ultiem reddingsmiddel van de in de Zuid-Russische stad Togliatti gevestigde autogigant. Wel is er enige verbazing over de keuze voor Rosoboronexport, dat immers nauwelijks ervaring heeft in de auto-industrie en bovendien een gesloten en weinig op de markt gerichte organisatie is. Sommigen houden het erop dat de wapenexporteur te maken heeft met tegenvallende inkomsten en zich op deze manier wil indekken.

In een eerdere poging de werkgelegenheid in de noodlijdende autosector te behouden, stimuleerden de Russische autoriteiten joint ventures met buitenlandse autofabrikanten. Ze hoopten op deze manier ook de in Rusland broodnodige moderne autotechnieken binnen de grenzen te krijgen.

Een geslaagd voorbeeld hiervan is de gezamenlijke productielijn van AvtoVaz met General Motors. Zij produceren al een aantal jaren de zeer populaire ”off-the-roadauto” Chevy Niva, een van de beste verkochte nieuwe auto’s in Rusland.

Maar om beter aan de explosief toegenomen binnenlandse vraag naar kwalitatief goede auto’s te kunnen voldoen, zag het Kremlin zich onlangs ook genoodzaakt de productie van volledig buitenlandse auto’s op Russische bodem te stimuleren. Het hoopt hiermee mede het huidige grote aandeel van geïmporteerde tweedehands auto’s uit het buitenland terug te dringen. Bovendien vormt de lokale productie een stimulans voor de werkgelegenheid.

De Russische minister van Industrie, Christenko, verwacht dat door al deze maatregelen de totale autoproductie op Russische bodem in het jaar 2010 zal verdubbelen. In 2004 werden er in Rusland 1 miljoen auto’s van eigen makelij geproduceerd en 128.000 van buitenlandse merken.

Het aandeel nieuw geproduceerde Russische auto’s moet volgens Christenko in 2010 nog zeker 50 procent van het totaal vormen. Dat is feitelijk hetzelfde aantal als in 2004. De voorziene productietoename voor de komende vijf jaar betreft dus uitsluitend buitenlandse automerken.

Toch verwacht het ministerie van industrie dat de totale omzet in de Russische autosector de komende vijf zich zal verdubbelen tot een bedrag van ruim 31 miljard dollar (24,7 miljard euro). Vorig jaar bedroeg deze nog 17 miljard dollar. Voor dit jaar wordt er rekening gehouden met een omzetstijging van 3 miljard dollar tot een kleine 20 miljard dollar.

De nu al producerende buitenlandse autofabrikanten op Russische bodem -behalve Renault ook Ford (Sint-Petersburg), BMW (Kaliningrad) en Kia (Kaliningrad)- hebben tot nu toe tussen de 100 miljoen en de 250 miljoen dollar (respectievelijk circa 85 miljoen en 200 miljoen euro) geïnvesteerd. Hun productie ligt tussen 25.000 tot ruim 50.000 auto’s per jaar. De best verkochte auto’s in Rusland zijn op dit moment afkomstig uit Azië. De top vier bestaat uit de Mazda en de Nissan (beide Japan) en Daewoo en Hyundai (beide Zuid-Korea).

Analisten schrijven dit toe aan de gemeenschappelijk door Rusland en Azië gebruikte dollarvaluta. Maar zij menen dat de nu vanwege de euro duurder kostende Europese merken door de toenemende lokale productie snel marktaandeel zullen gaan terugwinnen op de Aziaten.