Dit zegt Bukeni Waruzi van de Congolese organisatie Ajedi, die er al in geslaagd is meer dan 300 kinderen „terug te halen.” Dat succes is een goed begin en tevens een druppel op een gloeiende plaat: volgens Ajedi zijn er in de Democratische Republiek Congo meer dan 30.000 kindsoldaten.Waruzi gaat naar de commandanten van de kindsoldaten toe om te praten. Het is vaak moeilijk hen ervan te overtuigen dat ze de kinderen los moeten laten, „Zij hebben immers strijders nodig.” Soms doet hij een beroep op de ouderlijke gevoelens van de commandanten die zelf kinderen hebben. Of hij weet meisjes los te praten als de commandanten bang zijn voor complicaties bij een bevalling in de bush.

Als Waruzi toestemming krijgt van de commandanten om te proberen kindsoldaten over te halen tot terugkeer, blijft hij een hele dag in het kamp, praat met de kinderen, eet met ze, laat een video zien.

Waruzi sprak donderdag in de marge van de ASP, de jaarlijkse vergadering van de honderd landen die zijn aangesloten bij het Internationaal Strafhof (ICC). Dat doet onderzoek naar oorlogsmisdaden in Congo.

Ajedi vertoonde een documentaire, ”Een plicht om te beschermen”, waarin getraumatiseerde ex-kindsoldaten worden getoond. Bevrijde meisjes lijden onder de stigmatisering van verkrachtingsslachtoffers in traditionele samenlevingen. Voor de behandeling van de lichamelijke consequenties is vaak geen geld. „Ik zou graag willen weten of ik van binnen kapot ben, maar heb geen geld voor de dokter”, zegt een verkracht meisje in de documentaire.

Tijdens de discussie in de bomvolle zaal toonde een deelneemster zich vooral van die uitspraak onder de indruk. Een argument dat het Slachtofferfonds van het Strafhof niet moet wachten met de eerste uitkeringen totdat de eerste uitspraken er zijn, zo vond zij.