Dat heeft de werkgeversvereniging AWVN maandag gemeld, nu ongeveer de helft van de beoogde CAO’s is afgesloten. De werkgevers streven al enkele jaren naar differentiatie. „De economische verslechtering raakt ieder bedrijf of sector namelijk op verschillende wijze”, motiveert de AWVN.

De werkgevers hadden gehoopt dat de verschillen dit jaar verder zouden toenemen. „De trend naar differentiatie zet onvoldoende door”, concludeert een AWVN-woordvoerster. De afwijkingen van dit jaar lijken op die in de jaren voor 2001, toen verschilden de meeste CAO-loonstijgingen doorgaans ook zo’n 0,25 procent.

De werkgevers herhalen dat ze de CAO-loonstijgingen dit jaar te hoog vinden. Het gemiddelde van 3,25 procent op contractjaarbasis overstijgt dat in andere Europese landen, aldus de AWVN. Dat belemmert de export en winstgevendheid van Nederlandse bedrijven.

In Nederland vallen ruim 6,1 miljoen werknemers onder een collectieve arbeidsovereenkomst (CAO). De overeenkomst tussen vakbonden en werkgeversorganisaties geldt doorgaans ook voor niet-leden van deze instellingen, omdat de minister van Sociale Zaken ze algemeen verbindend verklaart.

De vakbeweging streeft dit jaar naar CAO’s met een vaste loonsverhoging van tegen de 4 procent. Werkgeversorganisaties willen liever geheel geen verhoging. De inzet van beide kanten ligt verder uit elkaar dan voorgaande jaren, maar de spanning bleef tot dusver beperkt. Mede omdat de vakbonden hun verantwoordelijkheid willen nemen bij de terugvallende economie, telde Nederland tot nu toe slechts vier stakingen.

Tot de sectoren waarin tot nu toe nog geen CAO is vastgesteld, behoort de horeca. De gezamenlijke horecaondernemers willen voorlopig geen centrale afspraak maken over een loonsverhoging voor de 300.000 werknemers in de sector. De werkgevers, verenigd in Koninklijke Horeca Nederland, deelden dat maandag mee aan de vakbonden FNV Horecabond en CNV Bedrijvenbond. De ondernemers vinden dat iedere werkgever en iedere werknemer zelf een eventuele loonsverhoging moet kunnen afspreken. De overkoepelende organisatie en de vakbonden zouden alleen over CAO-loontabellen mogen onderhandelen. Die zouden dan in twee jaar stapsgewijs 5,5 procent kunnen stijgen, naast een eenmalige uitkering van 0,5 procent in december 2003 voor alle werknemers.

Vakbonden hebben het voorstel van de horecaondernemers afgewezen en het overleg over de CAO Horeca maandag afgebroken. „Het heeft geen zin om alleen over CAO-lonen te onderhandelen, omdat bijna alle horecawerknemers meer krijgen dan de CAO”, aldus onderhandelaar J. Toxopeus van CNV Bedrijvenbond. Hij beraadt zich intern op stappen.

Bij automatiseringsbedrijf Getronics vindt volgende week maandag voor het eerst een actie plaats. De vakbonden organiseren dit uit onvrede met de voortgang van de CAO-onderhandelingen. Dat meldde een woordvoerder van vakbond De Unie maandag.

De vakbonden eisen 3,25 procent over een periode van een jaar. Het bedrijf wil goed functionerende medewerkers 1,5 procent meer loon betalen over een periode van negentien maanden; alleen uitmuntend functionerende collega’s kunnen flink meer krijgen.

Op 24 juni roepen de vakbonden het personeel op massaal een vrije dag te nemen en naar een zaal in Amsterdam te komen. Een staking is niet te verwachten. „Medewerkers vrezen dat ze daarop worden afgerekend door het hogere management”, aldus de Unie-woordvoerder. „Bij Getronics heerst een angstcultuur.”

De CNV Dienstenbond wijst op zijn website op de salarisverhoging van de directieleden, die 38 procent zou zijn op een verdienste van 1,1 miljoen euro per jaar. De CNV-bond spreekt van een „alles of nics-dag” bij Getronics.

De CAO bij Getronics geldt voor 7000 werknemers en moet met terugwerkende kracht ingaan op 1 januari 2002.