Israël praat weer over sociale kwesties
JERUZALEM - De Israëlische premier Ariel Sharon van Israël zal de komende dagen beslissen of hij in de Likud zal blijven of dat hij deze zal verlaten. De verwachting is dat hij zijn besluit volgende week bekend zal maken, nadat de Knesset een wet heeft aangenomen om zich te ontbinden en daarmee vervroegde verkiezingen mogelijk te maken.
De nieuwe leider van de Arbeiderspartij, Amir Peretz, en Likudleider Sharon kwamen donderdag overeen dat Israël eind februari, begin maart nieuwe verkiezingen zal houden. Sharon zal naar verwachting volgende week een datum noemen, nadat hij overleg met andere partijen heeft gevoerd.Sharon heeft dit jaar te kampen gehad met zware tegenstand van de zogeheten rebellen. Dat zijn de zestien van de veertig Likudleden die het oneens waren met de terugtrekking uit de Gazastrook en uit het noorden van de Westoever. Hij vreest dat hij in de toekomst opnieuw zware tegenstand zal krijgen van de rechterkant van de partij als hij diplomatieke stappen wil nemen in de richting van een vredesakkoord met de Palestijnen.
Sharon is niet bang dat zijn rivaal Benjamin Netanyahu hem verslaat bij de verkiezingen om het partijleiderschap in de Likud. Opiniepeilingen onder Likudleden duiden erop dat Sharon populairder is dan Netanyahu.
Rebellen hebben overigens gezegd zich achter Sharon te zullen scharen als hij partijleider blijft. Dat is om de in hun ogen gevaarlijk linkse Peretz beter te kunnen bestrijden.
De politieke ontwikkelingen in Israël zijn in een stroomversnelling geraakt nadat de in Marokko geboren Peretz de gerenommeerde politicus Shimon Peres vorige week versloeg bij de voorverkiezingen in de Arbeiderspartij. Bij zijn opgang in de partijgelederen kreeg hij geen steun van ministers. Hij zocht zijn steun niet bij andere partijbonzen, maar bij de gewone man en vrouw op straat. Die kunnen namelijk lid worden van politieke partijen en zo meebepalen wie de leiders worden.
Volgens Peretz was de 82-jarige Shimon Peres te veel in de ban geraakt van Sharon. Onder Peres trad de Arbeiderspartij toe tot een regering van nationale eenheid. Peretz wil een duidelijk alternatief bieden voor de politiek van de Likud. Als hij de Likud bij de verkiezingen niet verslaat, zal hij naar verwachting met luide stem oppositie voeren.
Peretz is van plan sociale kwesties bij de verkiezingscampagne centraal te stellen. Dat wil zeggen dat voor het eerst in decennia de schijnwerpers niet gericht zullen zijn op militair-strategische kwesties, maar op zaken als het minimumloon, pensioenen en uitkeringen. „We zullen de Likud dwingen hun sociale agenda te presenteren”, zei Knessetslid Yuli Tamir (Arbeiderspartij) die op het goede paard wedde door bij de campagne voor de voorverkiezingen de kant van Peretz te kiezen. Ze sprak donderdag tijdens een lunch met journalisten in het Mishkenot Sha’ananim Nieuwscentrum in Jeruzalem.
De opgang van Peretz lijkt de politiek te hebben wakker geschud voor het armoedeprobleem. „Iedereen ontdekt opeens armoede. Het was jarenlang taboe”, aldus Tamir. Ze beschuldigt Netanyahu, die als minister van Financiën diende tot hij deze zomer aftrad omdat hij het oneens was met de terugtrekking, ervan een economisch programma te hebben doorgevoerd waar alleen een paar schatrijken beter van werden en dat velen onder de armoedegrens heeft geduwd. „Een vrije markt: ja. Brute competitie: nee”, vat Tamir de economische ideeën van de nieuwe Arbeiderspartijleider in een paar woorden samen.
Peretz wil wat het conflict met de Palestijnen betreft dat Israël de veiligheidsbarrière afmaakt en de onderhandelingen met de Palestijnen heropent. De Arbeiderspartij en de Likud lijken het er over eens te zijn dat Israël zich verder dient terug te trekken van de Westelijke Jordaanoever. De Israëliërs die in de te ontmantelen nederzettingen wonen moeten weg, maar de vraag is volgens haar hoe dat gebeurt.