In zijn wekelijkse radiotoespraak -die soms wel uren in beslag kan nemen- concludeerde Chavez zondag dat president Fox tweespalt zaait in Zuid-Amerikaanse gelederen met zijn „onbezonnen bewondering” voor de Verenigde Staten en diens streven naar vrijhandel. „Fox valt uit de toon en hoort dus eigenlijk niet in ons midden thuis”, aldus Chavez, die het Mexicaanse staatshoofd waarschuwde zich vooral niet met hem te meten. „Dat zou niet goed voor meneer Fox afgelopen”, aldus de immer strijdvaardige Venezolaanse president.De woorden van Hugo Chavez veroorzaakten prompt diepe verontwaardiging in Mexico-Stad. Presidentieel woordvoerder Ruben Aguilar gaf reeds enkele uren na de gewraakte uitzending de regering van Venezuela precies één etmaal de tijd om zich formeel te verontschuldigen voor de beledigende woorden. „Blijven deze excuses uit, dan zullen wij niet alleen onze ambassadeur uit Caracas terugroepen maar ook de Venezolaanse ambassadeur in Mexico-Stad vragen te vertrekken. De diplomatieke betrekkingen zijn in dat geval verbroken”, aldus de zegsman.

Hoewel dit wellicht weinig meer voorstelt dan een storm in een glas water, is het opnieuw evident dat president Hugo Chavez van Venezuela geen gelegenheid onbenut laat om waar dan ook in opspraak te komen. Eerder liet hij van zich horen met felle aanvallen op het vermeende wanbeleid van de Verenigde Staten ten aanzien van de regio. In een, overigens niet onbeloond gebleven, poging Washington te plagen reisde hij verschillende malen voor staatsbezoeken naar het Midden-Oosten om zich daar te laten ontvangen door meest anti-Amerikaanse machthebbers in Syrië, Iran en eerder ook in Irak.

Hoewel de president van Venezuela het vooral moet hebben van politiek en diplomatiek theater valt zijn beleid op het thuisfront in goede aarde. Zelfs de middenklasse heeft niets te mopperen. Het ”bolivariaanse socialisme” dat Hugo Chavez wil uitdragen is eerder een bedreiging voor de kleine plaatselijke oligarchie dan voor de iets minder puissant rijke Venezolanen, die ook onder de huidige regering naar hartelust kunnen consumeren - wat mag blijken uit de vele fonkelnieuwe winkelcentra die in en rond de hoofdstad verrijzen en de vele opzichtige Amerikaanse auto’s die het hoofdstedelijke straatbeeld domineren.

Wanneer de Venezolaanse middenklasse misschien een aangeboren achterdocht koestert tegen Chavez en diens tropische vorm van socialisme laat zij dat nauwelijks merken.

Natuurlijk helpt het dat belasting ontduiken in Venezuela nog nooit zo makkelijk is geweest en dat de prijs voor een liter benzine amper 3 eurocent bedraagt. Benzine is daarmee aanzienlijk goedkoper dan mineraalwater. Het vullen van de tank in een dorstige jeep van formaat kost zelden meer dan 3 euro. Dat schept veel politieke goede wil.

Het met subsidies laag houden van de brandstofprijzen is de hoeksteen van Chavez’ beleid om de eertijds nogal opstandige middenklasse in het gareel te houden terwijl de regering vaart zet achter de omvorming van de Venezolaanse economie.

De thans kapitaalkrachtige staat, met tientallen miljarden petrodollars in kas, heeft zich een prominente positie gekocht in het economische leven. Bedrijven die het financieel niet langer kunnen bolwerken komen zonder omwegen in staatshanden terecht.

De overheid houdt zich inmiddels bezig met de productie van luiers, de fabricage van accu’s, de assemblage van tractoren en computers (compleet met een bolivariaans besturingssysteem) en zo’n beetje alles daar tussenin. Ook is er een staatsluchtvaartmaatschappij in oprichting die nog geen vliegtuigen of routes heeft maar inmiddels wel de schatkist een verlies van zo’n 100 miljoen euro opleverde.

De regering-Chavez maakt er ondertussen geen geheim van het vizier te hebben gericht op het bank- en verzekeringswezen en de oliesector die voor het land van levensbelang is. Buitenlandse oliemaatschappijen is reeds de wacht aangezegd. Zij kunnen vanaf volgend jaar alleen nog maar in Venezuela zakendoen wanneer zij de staatsoliemaatschappij Petroleos de Venezuela een meerderheidsbelang gunnen in hun plaatselijke vestigingen.

President Chavez twijfelt er geen moment aan dat hij met zijn bolivariaanse socialisme op de goede weg zit. De economie van het land groeide de afgelopen twee jaar immers als kool. Volgens directeur Maza Zavala van de Centrale Bank is de ontluikende welvaart echter gebaseerd op klatergoud. De bankdirecteur waarschuwde voor een zware recessie, mogelijk reeds over twee jaar, wanneer de uitgaven van de overheid zelfs de miljarden meevallers uit de olie-export zullen overtreffen.

Zavala gaat er bij zijn voorspelling van uit dat de internationale olieprijs op het hoge huidige peil zal blijven. In het geval van een prijsdaling komt Venezuela eerder in de problemen.

Het is een welhaast exacte herhaling van eerdere ontwikkelingen. Door de jaren heen zijn de olie-opbrengsten steevast consumptief gebruikt. Zelden heeft Venezuela geld vrij willen maken voor investeringen die de financiële afhankelijkheid van olie hadden kunnen reduceren. Het bolivariaanse socialisme van de opvliegerige Venezolaanse president is dan ook geen ideologie, maar een bestedingspatroon.