De onderhandelaars moeten daarom vaker uitleg komen geven aan de 25 EU-landen. Daarbij moet blijken of ze binnen het afgesproken mandaat zijn gebleven. Zo nodig laten de landen de gevolgen uitrekenen van bepaalde voorstellen.Ministers van de EU-landen besloten dat dinsdag bij een EU-vergadering. Frankrijk had het crisisberaad aangevraagd. Het land was hevig geschrokken toen eurocommissaris Mandelson (Handel) in het WTO-overleg bereid bleek de Europese landbouwsubsidies met 70 procent te verlagen. Frankrijk ontvangt relatief veel subsidie voor zijn boeren.

Het land eiste gisteren aanvankelijk dat de Europese Commissie elke nieuwe stap aan de EU-landen voorlegt. De Europese Commissie weigerde dat echter. „Als dat zou doorgaan, kunnen we wel stoppen met het WTO-overleg. Dan zit ik aan een halsband”, zei commissaris Mandelson.

Het uiteindelijke besluit houdt de mogelijkheid voor een Franse blokkade echter wel open. Dit leidt tot onvrede bij Nederland, dat pal achter de Europese Commissie staat. „We zijn niet gelukkig met de formulering”, stelde staatssecretaris Nicolaï (Europese Zaken). „Het besluit had een toonbeeld van eenheid moeten zijn, om de Europese Commissie te versterken. Maar er blijven dubbele interpretaties mogelijk.”

Nederland vindt dat de Europese Commissie de vrijheid moet houden om te onderhandelen. „Het is verheugend dat de VS nu eindelijk ook de landbouwsubsidies willen afbouwen. Het laatste wat we dan moeten doen is twijfels uiten over het onderhandelingsmandaat van de Europese Commissie”, zei Nicolaï.

Staatssecretaris Van Gennip (Economische Zaken) heeft het volste vertrouwen in de Commissie. „Het is duidelijk dat de Europese Commissie soms langs de randen van het mandaat gaat. Maar volgens onze analyse is 70 procent verlaging van de landbouwsubsidies erbinnen”, zei staatssecretaris Van Gennip.

Het WTO-overleg moet uiteindelijk leiden tot vele miljarden euro’s per jaar voordeel door vrijere handel. De Franse boeren mogen dat voordeel niet in de weg staan, vinden de Nederlandse bewindslieden.

De opmaat voor de WTO-onderhandelingen is vandaag en morgen in Genève. Het uiteindelijke overleg is in december in Hongkong.

Mandelson zei disndag dat ook andere onderwerpen aandacht moeten krijgen bij de WTO-gesprekken. Nu gaat het vooral over landbouw en niet zozeer over de industrie en de dienstensector. „De WTO-ronde is als een zwaar vliegtuig. Dat kan niet vliegen op een enkele motor.”