Verziekt klimaat in arm marinestadje
DEN HELDER - In Den Helder rommelt het al weken: een gestolen ketting, een handtastelijke wethouder. Het college verdwijnt en de burgemeester wordt weggestuurd. Het gaat er allang niet meer gaat over bestuurszaken. „Het klimaat is hier goed verziekt.” Een raadsbesluit bracht maandagavond voorlopig rust.
Een werkgroep moet zich nu buigen over de vraag hoe Den Helder de maanden tot aan de gemeenteraadverkiezingen van volgend jaar maart moeten worden bestuurd. Deze probeert waarschijnlijk te komen tot een zogeheten zakencollege, met mensen van buiten de raad. Dat was de wens van het grootste deel van de raadsleden.Het was een rustige vergadering maandagavond, na de chaotische toestanden van vorige week. Toen verraste burgemeester J. Staatsen iedereen door niet terug te treden, zoals het college in de dagen ervoor deed, maar te verklaren dat hij zich „wilde beraden op zijn toekomst.” Vervolgens steunde vrijwel de hele raad een motie van wantrouwen tegen de bewindsman - die toen al was weggelopen.
Woensdag praat commissaris van de Koningin Borghouts met de fractievoorzitters in Den Helder. Hij zal waarschijnlijk mededelingen doen over de te benoemen interim-burgemeester. Het demissionaire college zal nog een maand zijn werk doen en daarna terugtreden. Drie van de vier wethouders waren maandagavond aanwezig. Wethouder N. Bais zat met een verbeten trek om zijn mond naast zijn collega R. P. Waltmann en naast de man om wie het allemaal begon: wethouder J. de Groot.
Bais toonde zich na afloop verongelijkt over de behandeling die hem en zijn collega’s ten deel viel. „Er wordt hier alleen maar gekeken naar het negatieve, maar er is geen oog voor het moois dat we hebben bereikt. Dat is fnuikend.” Moet Bais echter niet de hand in eigen boezem steken? „Natuurlijk, wij hadden moeten zorgen dat de raad meer vertrouwen in ons had. Maar de fracties hebben het college nu laten vallen over een privé-zaak rond wethouder De Groot. Dat had niet gehoeven.”
De integriteit van De Groot als bestuurder was echter wel degelijk in het geding, vond de raad. Hij werd immers beschuldigd van diefstal en van aanranding? En het openbaar ministerie had hem nota bene in de eerste zaak schuldig bevonden, overigens zonder hem te vervolgen.
Wat is nu waar van de beschuldigingen tegen De Groot? „Het zijn gemene roddels”, liet hij maandagavond zelf in de wandelgangen weten. „Achterbakse politiek. Men probeert mij te beschadigen om het college onderuit te halen.”
Saillant detail is dat de ChristenUnie de onverkwikkelijke zaken aan het rollen bracht. Onbedoeld, dat wel, zegt fractievoorzitter H. Vos. Hij geeft toe dat de belastende informatie bij zijn partij vandaan kwam. „De feiten waren ons ter ore gekomen, dat De Groot een dure gouden ketting zou hebben gestolen van een man. De tweede klacht gaat over aanranding. Deze komt van een oud-fractielid van De Groots partij Leefbaar Den Helder.”
Vos: „De bedenkingen waren zo serieus, dat we vonden dat we het in strikt vertrouwen aan de burgemeester moesten melden. Dat het vrijwel direct daarna in de openbaarheid kwam, was nooit onze bedoeling.” Vos zegt niet te weten hoe dat kon. Voor De Groot is het echter glashelder. Burgemeester Staatsen voerde een geregisseerde actie tegen hem, zo is zijn overtuiging. „Het heeft me diep geraakt en mijn familie ook. We vierden nota bene 3 oktober ons 25-jarig huwelijk. En dan die aantijgingen van aanranding. Dat is politiek onder de gordel.”
De Groot zei maandagavond te geloven in de integriteit van de ChristenUnie in de kwestie, maar betreurt de verdere gang van zaken. „Daardoor zijn we niet toegekomen aan wat ons werkelijk roept in deze stad. We zijn, net als veel defensiesteden, zwak van sociale structuur en arm. Er is dus veel werk aan de winkel.”
Hoeveel commotie er ook rond De Groot is ontstaan, het was slechts de aanleiding en niet de oorzaak van de val van het college, aldus de teruggetreden wethouder Bais. Het politieke klimaat is verziekt, stelde burgemeester Staatsen eerder al. Maar Bais ziet ook een grote rol voor het dualisme in de recente problemen. „Zowel wij als de raad worstelen met de nieuwe rollen. Daar moet eerst een generatie overheen gaan. De raad zit nog te veel op de oude lijn: te agressief, te veel op het negatieve gericht. Wij als college zaten andersom ook wel eens met onwennigheid: Moeten we iets nou melden aan de raad of niet?”
Bais is weinig positief over de duale politiek. „Het niet voor niets dat er sinds 2002 al meer dan 360 wethouders zijn afgetreden in Nederland. Daar zijn er nu dus weer vier bijgekomen.”
Hij blijft er verder bij dat de kwestie rond De Groot is opgeblazen. „Ook al was die man misschien fout, hij is niet veroordeeld. Dus is het een privé-zaak en kon hij blijven zitten. CU’er Vos is het daar echter hartgrondig mee oneens. „Een wethouder heeft heus wel een privé-gebied, maar dat is slechts heel smal.”