Roberts nieuwe opperrechter Amerikaans Hooggerechtshof
NEW YORK - Het Amerikaanse hooggerechtshof begint z’n nieuwe termijn maandag onder leiding van een nieuwe voorzitter, opperrechter John Roberts. Zijn benoeming werd gisteren met een ruime meerderheid van 78 tegen 22 stemmen goedgekeurd door de Senaat.
Onmiddellijk daarna werd Roberts door zijn oudste collega, Paul Stevens, beëdigd als nieuwe voorzitter van het hooggerechtshof. Roberts is de zeventiende voorzitter van het hof en met zijn 50 jaar de jongste van de afgelopen 200 jaar. Zijn benoeming kreeg donderdagde steun van alle 55 Republikeinse senatoren, van 22 Democraten en van onafhankelijk senator James Jeffords. President Bush, die de beëdiging bijwoonde, prees Roberts als een man „met een scherp intellect en een groot hart.” Roberts beloofde de traditie van het primaat van de onafhankelijke rechtspraak voort te zetten, zoals die was nagelaten door zijn voorganger, William Rehnquist. President Bush benoemde Roberts aanvankelijk als opvolger van Sandra O’Connor, die haar werkzaamheden in het hof wil beëindigen.
Toen Rehnquist enkele weken geleden overleed, benoemde de president Roberts als nieuwe opperrechter. Roberts heeft onder meer gewerkt als assistent van Rehnquist in het hooggerechtshof. Hij is ook juridisch adviseur geweest van de presidenten Ronald Reagan en George Bush senior. Met grote belangstelling wordt in Washington uitgezien naar de keuze die Bush voor de opvolging van O’Connor maakt.
In het ideologisch sterk verdeelde college van hoogste rechters vormde O’Connor vaak de ”swingvote”, die de doorslag gaf veelal in meer liberale richting. Conservatieve groepen hebben al laten weten dat zij verwachten dat de president een conservatieve rechter benoemt die het hooggerechtshof in een meer conservatieve richting zal sturen. De Democraten en sommige Republikeinen pleiten daarentegen voor een gematigde kandidaat die het middenveld vertegenwoordigt.
Lage waarderingscijfers in de laatste opiniepeilingen en verschillende schandalen in de Republikeinse Partij plus de veel gekritiseerde reactie op orkaan Katrina hebben de politieke positie van president Bush ondermijnd. Het is nu de vraag of hij het op een confrontatie met meer gematigde senatoren laat aankomen, met het risico van een mogelijke filibuster -procedurele blokkade- door de Democraten, of dat hij zo’n confrontatie uit de weg gaat en een compromiskandidaat zoekt.