Tijdens zijn lange carrière aan het hof in Washington heeft Rehnquist zijn aandeel gehad in nogal wat historische zaken. Hij stemde net als zijn collega’s tegen president Nixon, een uitspraak die uiteindelijk leidde tot de val van de man die hem als opperrechter had benoemd.

In 1999 fungeerde Rehnquist als rechter in de Senaat in de afzettingsprocedure tegen president Clinton. Ook gaf hij leiding aan het hooggerechtshof in de zaak van Bush tegen Gore in december 2000. Op last van het hof werd het hertellen van stemmen in Florida gestaakt, waarmee een eind kwam aan het gesteggel rond de uitslag van presidentsverkiezingen.

Aangesteld door Nixon als conservatief antwoord op progressieve rechters die in de jaren zestig sociale hervormers een handje hielpen, bleef Rehnquist jarenlang een buitenbeentje, een Don Quichot die het steevast aflegde tegen zijn ruimdenkender medemagistraten.

Maar het opperrechterschap in de Verenigde Staten blijkt vooral een zaak te zijn van een lange adem. Benoemd voor het leven kunnen rechters hun tijd uitzitten en wachten op gunstiger tijden. Zo kon de outsider, die in januari 1972 aantrad als opperrechter, in de loop der tijd uitgroeien tot de onbetwiste leider van een conservatief hof in een conservatief politiek tijdperk. De rechter wist het te schoppen tot ”mister Supreme Court”.

In al zijn jaren aan het hof in Washington heeft Rehnquist altijd vastgehouden aan zijn conservatieve ideeën ten aanzien van abortus, de doodstraf, de rechten van deelstaten om hun eigen zaakjes te regelen, homorechten, en ten aanzien van alle zaken die orde en gezag bevorderen. Vooral in zijn eerste jaren bij het hof kwam hem dat keer op keer op teleurstellingen te staan.

Zo kregen vrouwen ondanks Rehnquists afwijzing in 1973 met de uitspraak in de zaak van Roe tegen Wade wettelijk het recht in bepaalde gevallen abortussen te laten uitvoeren. Een jaar eerder moest de rechter ook al toezien hoe er door de zaak van Furman tegen Georgia een verbod kwam op de doodstraf in de VS, een beslissing die al in 1976 in grote lijnen werd teruggedraaid.

Hoewel hij vooral in de eerste jaren veel bittere pillen heeft moeten slikken, bleef hij een onwrikbaar vertrouwen koesteren in het hoogste rechtscollege. Nooit liet hij zich zoals zijn voorganger verleiden tot „het verbranden van bruggen, hoe oneens hij het ook soms was met een andere rechter”, zeggen ingewijden.

In zijn doen en laten was hij voor honderd procent voorspelbaar. Bij beraadslagingen liet hij steevast alle magistraten aan het woord voordat iemand een tweede keer het woord mocht nemen. Ook probeerde hij het schrijven van vonnissen zo eerlijk mogelijk te verdelen over alle rechters van het hooggerechtshof.

Het ”schrikbeeld van de liberalen gedurende vier decennia” gold als een streng en plechtstatig persoon. Achter de schermen was hij echter iemand die met beide benen op de grond stond en gevoel voor humor had, aldus zijn collega’s.

Ook in zijn privé-leven was Rehnquist voorspelbaar. Iedere ochtend wandelde de lutheraan rond het hof om zijn slechte rug te oefenen. Ook toen het hoogste rechtscollege in verband met anthrax-poeder elders werd ondergebracht, bracht zijn chauffeur hem elke ochtend naar de zetel van het hof voor zijn dagelijkse wandelingetje.

William Rehnquist werd op 1 oktober 1924 geboren in Milwaukee, Wisconsin, en groeide op in een solide en welgesteld gezin. Na in de Tweede Wereldoorlog dienst te hebben gedaan bij de luchtmacht, kon hij met een beurs studeren aan de universiteit van Stanford. Hij behaalde daarnaast een graad aan Harvard University en werkte twee jaar als klerk voor toenmalig opperrechter Robert Jackson, de voormalige hoofdaanklager van het tribunaal in Neurenberg, dat oorlogsmisdadigers uit nazi-Duitsland berechtte.

Van Jackson nam Rehnquist zijn favoriete citaat over, dat hem al zijn jaren als rechter bleef volgen: „We moeten nooit vergeten dat de gegevens op grond waarvan we deze verdachten vandaag veroordelen, de gegevens zijn die de geschiedenis zal gebruiken om ons morgen te beoordelen.”

Na zestien jaar lang als advocaat te hebben gewerkt in Phoenix, Arizona, kreeg hij in 1969 onder president Nixon de post van onderminister van Justitie. In die functie werd hij in 1971 belast met het zoeken naar een geschikte kandidaat-rechter voor het hooggerechtshof. Ondanks het feit dat hij geen enkele ervaring als rechter had, viel de keus uiteindelijk op hem.

Rehnquist trouwde in 1953 met Natalie Cornell, die in 1991 overleed. Zij kregen drie kinderen.