De liberaal Lely werd in 1902 aangesteld als gouverneur in Suriname. Direct na aankomst in Paramaribo zag hij, als een van de weinigen, het belang in van een verbinding vanuit Paramaribo naar de ontoegankelijke jungle. Het goud dat daar uit de bodem werd gehaald, zou per trein eenvoudig naar de hoofdstad kunnen worden vervoerd. Bovendien zouden kleine landbouwers langs de route van de spoorverbinding mee kunnen profiteren, doordat zij op snelle wijze hun producten naar de markt in Paramaribo konden vervoeren.

Deskundigen waarschuwden Lely dat hij veel te optimistisch was en dat de spoorweg nooit rendabel zou kunnen zijn. Maar hij sloeg alle adviezen in de wind en dreef zijn zin door. Tussen 1903 en 1912 werd 8,5 miljoen gulden uitgetrokken voor de aanleg. Het enkele spoor liep vanaf het Valliantsplein in Paramaribo naar Kabel aan de Surinamerivier. De rivier werd hier overkluisd door een 300 meter lange kabelbaan, waarna aan de andere zijde de spoorlijn weer verder ging tot Dam aan de Sarakreek.

In 1903 werd met de aanleg begonnen, waarbij vooral Curaçaose zeelieden werden ingezet. Het eerste baanvak, van Paramaribo tot Republiek, werd in 1905 in gebruik genomen. In 1 januari 1912 was het 173 kilometer lange traject tot station Dam bij Sarakreek voltooid.

Het overige deel is er nooit gekomen. Want veel goud werd er niet vervoerd, omdat er te weinig werd gewonnen. De goudkoorts was bij de ingebruikname in 1912 alweer voorbij. De enigen die er frequent gebruik van maakten waren de bewoners langs de spoorlijn, die hun agrarische producten naar de stad brachten. De goudtrein werd daarmee ongewild veranderd in een markttrein.

In de jaren zestig verdween een groot gedeelte van het traject door het ontstaan van een stuwmeer. Brownsweg werd het eindpunt van de lijn en de rails liepen daar gewoon het stuwmeer in. In Paramaribo werd eerst het traject tot aan Beekhuizen opgedoekt en in een later stadium tot aan Onverwacht. In 1987 reed de laatste trein.

Het deel van de spoorlijn tussen Paramaribo en Onverwacht is vandaag de dag nauwelijks meer terug te vinden. Bij Onverwacht staan nu de verwaarloosde locomotieven en wagons te wachten op hun definitieve ondergang. Van de spoorlijn is in de jaren zestig zo’n 80 kilometer verdwenen in het stuwmeer dat werd aangelegd.

Lely is de blamage wonderbaarlijk genoeg nimmer persoonlijk aangerekend. Het plaatsje Kofidjompo werd precies honderd jaar geleden zelfs veranderd in Lelydorp. Het eeuwfeest wordt dit jaar zelfs uitbundig gevierd. Daarmee krijgt Cornelis Lely eer terwijl hij die volgens veel Surinamers eigenlijk niet verdient.

In de jaren negentig werden nog wat halfslachtige pogingen ondernomen om een deel van de lijn weer in gebruik te nemen. Zo werd geprobeerd er een toeristische trekpleister van te maken. Een deel van het traject werd ontdaan van onkruid, de locomotieven en wagons onder het stof vandaan gehaald. Maar kort na de feestelijke maidentrip bloedde het stilletjes dood. Er maakten te weinig toeristen en bewoners gebruik van het spoorlijntje.

Ook de voormalig directeur van het Nederlandse Lovers Rail, Peter Sul, had het plan opgevat om 90 kilometer van het traject weer nieuw leven in te blazen. Maar geldgebrek en het gebrekkige enthousiasme aan Surinaamse zijde hebben ook dit initiatief als een zeepbel uit elkaar doen spatten.

En daarmee blijft de Lawaspoorlijn wat hij was: de flop van Lely.