Met het aankaarten van massale fraude met taxatierapporten dacht Cornelissen onlangs de makelaarswereld eens flink op te schudden. Niets bleek minder waar. Terwijl hij al jaren afwist van deze duistere praktijken kwam penningmeester Hendriks van de Landelijke Makelaarsvereniging uiteindelijk zelfs als redder van de sector uit de bus, zegt Cornelissen.

Maar de inwoner van Heino -tot vorig jaar zelf nog makelaar en huidig voorzitter van woonconsumentenorganisatie 3Kroon- geeft zich nog niet gewonnen. In zijn boek, dat later deze maand verschijnt, haalt Cornelissen hard uit naar alle bemiddelaars in de woningbranche. Vooral makelaars moeten het ontgelden. De 5600 makelaars in Nederland zouden zich als ware spinnen in het web van de woningmarkt begeven. „Slim, sluw, toeslaand op het juiste moment, rovend zonder emoties en zichzelf vetmestend met de lekkerste hapjes die nietsvermoedend aan komen vliegen.”

Is het echt zo erg?
„Doordat commerciële belangen bij dienstverleners op de woningmarkt een te belangrijke rol spelen is er sprake van enorme belangenverstrengeling tussen makelaars, taxateurs en geldverstrekkers. Dit heeft negatieve gevolgen voor zowel consument als maatschappij.”

Kunt u een voorbeeld geven?
„De makelaardij zet als een geoliede provisiemachine het maken van winst voorop. Een vergoeding van 10.000 euro voor de verkoop van een huis wordt heel normaal gevonden. Deze exorbitante courtage drijft de woningprijzen onnodig op, want deze kosten moeten bij een latere verkoop immers weer worden terugverdiend. Zelfs een advocaat kan niet tegen dergelijke beloningen op. De prijs staat ook niet in verhouding tot de geleverde arbeid, maar is nodig omdat makelaars anders het hoofd niet boven water kunnen houden. Hier in Heino verdelen vier makelaars de koek van tachtig woningtransacties op jaarbasis. Dat kan natuurlijk niet. Er is een saneringsronde nodig in de branche. Het is kiezen tussen 4000 makelaars de laan uit of jaarlijks 200.000 onfrisse woningtransacties voor lief nemen.”

Scheert u niet alle makelaars over één kam?
„De meerderheid deugt niet. En die kleine groep eerlijke makelaars of financiële adviseurs is hiervan de dupe. In mijn ogen kun je in de huidige praktijk gewoonweg geen eerlijke makelaar zijn. Ze worden de smeerolie van de woningmarkt genoemd, maar volgens mij zijn makelaars eerder de luis in de pels. Maar ondanks hun slechte imago wordt nog steeds bij 93 procent van alle woningtransacties een makelaar ingeschakeld.”

Heeft de consument dan geen eigen verantwoordelijkheid?
„Consumenten moeten erop kunnen vertrouwen dat hun belangen goed worden behartigd. In de huidige praktijk geldt voor makelaars echter maar één ding: zo veel mogelijk geld verdienen aan klanten. Om een opdracht te scoren wordt de consument gouden bergen beloofd die, nadat het contract is getekend, plotseling onhaalbaar blijken. Hier gaan gezinnen aan ten onder en als het zo ver komt, is vervolgens niemand hierop aanspreekbaar.”

Uw stichting geeft zowel makelaars als taxateurs het predikaat ”betrouwbare dienstverlener”. Zo ontstaat een nieuwe club. Ligt belangenverstrengeling hier ook niet op de loer?
„Wanneer een consument een klacht meldt en er inderdaad sprake is van misdragingen ondernemen we direct stappen. Bij brancheorganisaties als de NVM gebeurt dat niet. Die stoppen alles het liefst in de doofpot.”

U diende eerder dit jaar een klacht in bij kartelautoriteit NMa tegen de monopoliepositie van de NVM-website Funda. Al iets vernomen?
„De NMa heeft de klacht nog in behandeling. Omdat tegenwoordig iedereen op Funda kijkt, wordt je als woningverkoper praktisch gedwongen een NVM-makelaar in de hand te nemen. Dat belemmert de vrije concurrentie. Makelaars die niet bij de NVM zijn aangesloten gaan gebukt onder dit juk van Funda.”

Mede n.a.v. ”Makelaardij of maffia”, door Peter Cornelissen; uitg. MDP, Vlaardingen, 2005; ISBN 90 806270 2 X; 175 blz.; € 14,90.