Longtransplantaties werden tot nu toe alleen uitgevoerd met longen van hersendoodverklaarde donoren. Bij hen wordt de ademhaling en de bloedstroom kunstmatig op gang gehouden tot het moment van uitname van de organen. Het hart klopt nog, vandaar dat deze patiënten worden aangeduid als ”heart-beating donoren”.Met de nieuwe techniek is donatie nu ook mogelijk nadat de patiënt is overleden aan een hartstilstand en de bloedcirculatie tot stilstand is gekomen (”non-heart-beating donoren”).

Het UMCG heeft de eerste longtransplantaties op deze manier uitgevoerd bij een ernstig zieke patiënt met taaislijmziekte (cystic fibrose) met een extreem beperkte longfunctie. Het tweede paar longen is getransplanteerd bij een patiënt met longemfyseem (versleten longen).

Het betrof in beide gevallen donoren met ernstige hersenschade waarbij geen hersendood kon worden vastgesteld, maar van wie de prognose volgens de betrokken artsen „volstrekt uitzichtloos” was. Na toestemming voor non-heart-beating donatie door de nabestaanden is de donatieprocedure gestart. Nadat het overlijden van de donoren als gevolg van een hartstilstand was vastgesteld, zijn bij beide donoren de longen binnen een halfuur met koude bewaarvloeistof gespoeld en vervolgens uitgenomen. Daarna zijn de longen met succes getransplanteerd bij de patiënten.

Non-heart-beating donatie van nieren en levers vindt al enige jaren plaats in Nederland. De resultaten hiervan zijn vergelijkbaar met de resultaten van transplantaties met donororganen van heart-beating donoren. De longen zijn als laatste organen toegevoegd in het non-heart-beating donatieprotocol en kunnen bij een geschikte donor samen met andere organen worden uitgenomen.

Nadat de methode meerdere keren is toegepast in het UMCG zal ook het longtransplantatiecentrum Utrecht/Rotterdam hiervan gebruik gaan maken.

Het aantal longtransplantaties in Nederland is in de afgelopen twee jaar verdubbeld vergeleken met de jaren daarvoor. Dit komt onder meer door het hanteren van minder strenge criteria bij het accepteren van donorlongen, het gebruik van een betere bewaarvloeistof voor longen en de opening van een tweede longtransplantatiecentrum in Nederland.

Desondanks kost het tekort aan donorlongen nog steeds levens op de wachtlijst voor longtransplantatie en neemt het aantal wachtende patiënten toe.

Op 1 juni stonden 95 patiënten op de wachtlijst voor longtransplantatie, een stijging van 44 procent vergeleken met vorig jaar. Om het tekort aan donorlongen op te vangen, is het UMCG gestart met non-heart-beating longdonatie.