Ieren gaan massaal op hun Bertie stemmen
De Ierse premier Bertie Ahern kondigde nauwelijks twee weken geleden de langverwachte verkiezingen aan. Dat tussen aankondiging en daadwerkelijk stemmen -komende vrijdag- zo’n korte tijd zit komt doordat Ahern niet zo sterk is in campagne voeren. Zo heeft hij alle debatten verre van zich gehouden.
Het enige debat met de leider van de grootste oppositiepartij, Michael Noonan, vond dinsdagavond plaats. Van wat Het Debat in de verkiezingsstrijd had moeten worden, bleef niet veel over dan twee politici die minutenlang tegelijk aan het praten waren.
Pas deze week vond Noonan de zwakke plek van Ahern, leider van de schijnbare oppermachtige regeringspartij Fianna Fail. De premier heeft zich ongelooflijk populair gemaakt door heel veel te beloven. Om niet op zijn beloftes afgerekend te worden, ging van tijd tot tijd het deksel van de schatkist wagenwijd open. Zo krijgen gezinnen met kinderen deze maand een verhoging van de kinderbijslag met 25 procent in de schoot geworpen. De belastingen had Ahern al verlaagd, en nu heeft hij beloofd ze straks niet te verhogen.
Iedereen vraagt zich af waar het geld voor betere medische verzorging vandaan moet komen. De wachtlijsten wil hij verkorten door in een razend tempo nieuwe ziekenhuizen uit de Ierse klei te stampen. De veiligheid op straat zal de komende jaren worden vergroot door meer politieagenten. En zo sloeg Bertie Ahern de oppositie alle troeven uit handen.
Michael Noonan viel de taoiseach -zoals de premier in Ierland heet- dinsdagavond aan op de financiering van al die mooie plannen. Maar Bertie Ahern zou Bertie Ahern niet zijn als hij zich zo gemakkelijk liet vangen. Hij en niemand anders is verantwoordelijk voor de economische groei en welvaart. Ierland behoorde tien jaar geleden nog tot de armste landen van West-Europa. Dat hij daarbij hulp gekregen heeft van een voortdurende geldstroom van het continent naar het eiland, waardoor zijn ’Keltische tijger’ een enorme sprong voorwaarts kon maken vergeet hij gemakshalve even. Ierland behoort momenteel tot de rijkste landen van Europa. De economische groei lag jarenlang boven de 10 procent; voor dit jaar is de groei op 5 procent geraamd.
Noonan probeerde Bertie Ahern in het nauw te drijven door te vragen hoe het mogelijk is dat vele Ieren in de grote steden zich niet langer veilig voelen op een moment dat er nog nooit zo veel politieagenten hebben rondgelopen. En hoe het komt dat jeugdige veroordeelden naar huis worden gestuurd, terwijl het land weliswaar jaar in jaar uit meer cellen krijgt. En hoe het komt dat, ondanks de welvaart, mensen met een inkomen van 250 euro per week nog altijd inkomstenbelasting moeten betalen.
En dan het levensgrote vraagstuk van de huizenprijzen. Hoe is het mogelijk dat jonge mensen met goede banen geen huizen meer kunnen kopen, wilde Noonan weten. De prijzen van huizen zijn jarenlang -met uitzondering van de periode na de elfde september- met meer dan 10 procent gestegen.
Bertie Ahern pareerde al deze kwesties door te zeggen dat het nu allemaal beter is dan vijf jaar geleden, en onderbouwde zijn stelling met cijfers.
Hoewel de peilingen allemaal wijzen op een daverende overwinning van de regeringspartij Fianna Fail, zijn de media duidelijk anders gekleurd. De voorpagina’s van de kranten manipuleren er dagelijks lustig op los. Zo wist de Irish Independent te melden dat een meerderheid van de Ieren niet wil dat Ahern een absolute meerderheid krijgt, maar desondanks op de taoiseach en zijn partij zal stemmen. The Sunday Tribune wist te melden dat Aherns fraaie plannen voor de gezondheidszorg na de verkiezingen direct in de ijskast zullen worden geplaatst.
De Sunday Independent wees op de te verwachten verpletterende overwinning, maar haalt ook fijntjes een schandaaltje aan waarbij de premier betrokken zou zijn. Hij zou een vriendje aan een bestuurlijke ’moordbaan’ in de haven hebben geholpen.
De werkelijke kracht van Bertie Ahern is dat hij een man van het volk is. Iedereen vindt hem aardig. Daarom ook nemen ze alle schandaaltjes -zoals een privé-feestje op staatskosten- voor lief. Schertsend wordt opgemerkt dat zijn krachtigste uitspraken luiden: „are you alright lads” (alles oké, jongens) en „howyradoing?” (hoe gaat het ermee?). Toch houden de meeste Ieren van hem en volgens de laatste peilingen stevent zijn partij af op een absolute meerderheid van 51 procent. De andere partijen Fine Gail (18 procent), Labour (10), Sinn Fein (7), Progressive Democrats (3), Groene (3), en overigen (9) kunnen niet eens in de schaduw staan.
Toch maakt het systeem van het districtenstelsel een voorspelling er niet betrouwbaarder op. Vooral ook doordat de Ieren meer voorkeuren kunnen aankruisen. Bij het wegvallen van de eerste kandidaat gaat de tweede stem gelden, enzovoort.
Premier Bertie Ahern hoopt zijn populariteit komende vrijdag te verzilveren. De twee verloren referenda over het Verdrag van Nice en het abortusvraagstuk lijken reeds lang vergeten. Of hij voor nog eens vijf jaar de Ierse kar mag trekken weten we dit weekeinde, als de echte peiling achter de rug is.