Flexibele Khaddam hielp Bashar al–Assad
De Syrische vice–president Abdel–Halim Khaddam verlaat na decennia het politieke toneel. Zonder deze veteraan was de machtsovername door Bashar al–Assad niet zo soepel gelopen, maar zijn invloed was al een enige tijd tanende.
Khaddam (1933) is men noemt een politiek dier. Zijn hele leven heeft hij aan de politiek gewijd. Al op zeventienjarige leeftijd zocht hij het gezelschap van de linkse Baath–partij op. En de soenniet uit Baniyas bleek een fijne neus te hebben voor het politieke machtsspel.
Zo koos hij in 1970 tijdens een harde machtstrijd de kant van Hafez al–Assad. Die greep de macht en maakte hem minister van Buitenlandse Zaken. Hij werd in die functie verantwoordelijk voor het dossier Libanon. Syrië bezette dat land in 1976 en bleef daar tot april van dit jaar.
Een van zijn vrienden daar was Rafik al–Hariri, de oud–premier die in februari door een aanslag om het leven kwam. Khaddam reisde direct naar Beiroet om zijn medeleven te betonen. Desondanks kon hij niet voorkomen dat de schuld voor de aanslag bij het bewind in Damascus werd gelegd.
Khaddam begon als een ’hardliner’, maar veranderde over de jaren. Hij werd hervormingsgezinder en pragmatischer. Vooral het Syrische beleid tegenover Libanon stoorde hem, maar Khaddam verloor de strijd op dit terrein van minister Farouq al–Shara van Buitenlandse Zaken.
In 1984 benoemd Hafez al–Assad hem tot vice–president. Toen zijn beschermheer in 2000 overleed, werd hij waarnemend president. Hij zorgde door het verlagen van de vereiste leeftijd voor presidentskandidaten dat Bashar al–Assad in de voetsporen van zijn vader kon treden.
Volgens ingewijden was de invloed van Khaddam de laatste jaren minder geworden. Een Westerse diplomaat zei tegen het Franse persbureau AFP dat de „minder doctrinaire en meer flexibeler" Khaddam al langer wilde aftreden en niet langer meer bij belangrijke zaken werd betrokken.