Economie

„Nederland heeft een maanlanding nodig”

Nederland heeft één groot probleem, meent futurist en innovatietrendwatcher Marcel Bullinga. Als natie zonder dromen missen we een duidelijk toekomstbeeld. „Toegenomen welvaart maakt ons vadsig en lui. Nederland heeft een maanlanding nodig.”

Marcel ten Broeke
2 June 2005 08:05Gewijzigd op 14 November 2020 02:36
HEILOO – Nederland mist een duidelijk toekomstbeeld, stelt futurist en innovatietrendwatcher Marcel Bullinga. „Uit recent onderzoek van advies en managementbureau Twynstra The Bridge kwam naar voren dat Nederlandse managers niet weten waar ons land in 2
HEILOO – Nederland mist een duidelijk toekomstbeeld, stelt futurist en innovatietrendwatcher Marcel Bullinga. „Uit recent onderzoek van advies en managementbureau Twynstra The Bridge kwam naar voren dat Nederlandse managers niet weten waar ons land in 2

Met het aanbieden van een kopje dampende Senseo-koffie wordt al bij binnenkomst het geplande gespreksonderwerp aangesneden: innovatie. Bullinga noemt de trendy koffiezetter -waarvan er in Nederland sinds de introductie in 2001 al meer dan een miljoen over de toonbank gingen- een „buitengewoon goed voorbeeld” van een vernieuwend product. „De Senseo koppelt gebruiksgemak aan hoge kwaliteit. Dat is de essentie van een succesvolle innovatie. De samenleving is gebaat bij een eenvoudrevolutie.”

Doordat Philips het apparaat samen met Douwe Egberts ontwikkelde, werd in de ogen van de Heiloose trendwatcher het beste van twee werelden gecombineerd. „Dat zie je terug bij nagenoeg alle innovaties. De samenstellende delen bestaan vaak al. De truc is nu juist die dikwijls complexe onderdelen aan elkaar te koppelen en het geheel te versimpelen ten bate van de consument.”

Trendwatcher Bullinga is een veelgevraagd dagvoorzitter en spreker op congressen over toekomst en innovatie. Tijdens deze bijeenkomsten wijst hij zijn gehoor -zowel bedrijfsleven als overheid- op veranderingen die hen de komende decennia te wachten staan. „Een jaar als 2020 lijkt ver weg, maar is dat helemaal niet. Verandering is als een mammoettanker; het duurt even voordat je goed en wel op stoom bent.”

De toekomst voorspellen kan Bullinga niet, evenmin als ieder ander. „Maar de zaadjes van de toekomst liggen in het heden. Ik probeer toekomstige trends te ontwaren.” De futurist baseert zijn verwachtingen van de toekomst vooral op demografische en economische ontwikkelingen, toekomstige Europese regelgeving, ideeën van bedrijven en onderzoeksrapporten van gezaghebbende instellingen.

Bullinga is niet ontevreden over de huidige prestaties van Nederland op innovatiegebied. „We verkeren op ranglijstjes nog altijd in de hogere regionen, al dalen we wel.” Over de toekomst is Bullinga stukken minder enthousiast. „Uit recent onderzoek van advies- en managementbureau Twynstra The Bridge kwam naar voren dat Nederlandse managers niet weten waar ons land in 2010 goed in is. Als zij al geen idee hebben, wie dan wel? Je hebt een visie op de toekomst nodig om je innovaties op te richten, anders zit je als bedrijf zomaar wat aan te modderen.”

Het ontbreekt Nederland aan een toekomstbeeld, meent Bullinga. „Nederland heeft een maanlanding nodig; een samenballing van energie en van dromen. Daaruit leid je je innovatietraject af. In Amerika gaf deze gemeenschappelijke toekomstdroom een ongelooflijke spin-off op innovatiegebied.”

Ondernemers kijken volgens Bullinga te weinig naar de toekomst. „Ik sprak in 2003 op een congres van verwarmingsinstallateurs. Ik hield hun voor dat de consument van de toekomst een geïntegreerd aanbod voor zijn woning verlangt, van verwarming tot airconditioning en beveiliging, alles in één pakket. De installateurs zagen dat anders. Het zou allemaal wel loslopen, de grote energieconcerns waren in hun ogen te log voor verandering. Onlangs bood een medewerker van Nuon me aan de deur zo’n volledig pakket aan. Ik wil maar zeggen: Ga er niet zonder meer van uit dat hetgeen je altijd hebt gedaan in de toekomst nog steeds werkt.”

Kleine en middelgrote bedrijven moeten zich gaan gedragen als multinationals, stelt Bullinga. „Zie de hele wereld als je speelveld, ook voor lokale producten.” Verder hamert de Heiloose futurist op het aangaan van samenwerkingsverbanden. „Sluit je aan bij een groter geheel. Het werkt! Kijk maar naar de glastuinbouw, een hoogst innovatieve sector. Kleine bedrijfjes slaan daar de handen ineen om in te spelen op toekomstige veranderingen. Samen weten ze duidelijk waar ze staan, maar vooral waar ze naartoe willen.”

Als aansprekende innovatie die hieruit is voortgekomen noemt Bullinga de drijvende kas, waarvan momenteel een prototype in Naaldwijk staat. „Omdat hij drijft en kan worden gestapeld, speelt zo’n kas in op het toekomstige ruimteprobleem. Ook aan het milieu is gedacht, de teelt in de kas verloopt extreem energiezuinig.”

Dergelijke vernieuwingen ziet Bullinga als innovaties die er werkelijk toe doen. Bij het in de markt zetten hiervan speelt ook de overheid een rol. „Die moet investeren in wezenlijke technologieën waarmee toekomstige maatschappelijke problemen kunnen worden getackeld. Zo rijden in Amsterdam als proef bussen op waterstof. Technologieën kunnen hierdoor de fase van het fundamentele ontstijgen en praktisch worden toegepast. Daar ligt een overheidstaak. Maar een bedrijf als Philips heeft echt geen hulp nodig om een Senseo te maken.”

RD.nl in uw mailbox?

Ontvang onze wekelijkse nieuwsbrief om op de hoogte te blijven.

Hebt u een taalfout gezien? Mail naar redactie@rd.nl

Home

Krant

Media

Puzzels

Meer