De actie wordt operatie Bliksem genoemd en staat naar verluidt onder leiding van de Iraakse regering. Ze is daarmee de grootste Iraakse veiligheidsoperatie sinds de Amerikanen het land in april 2003 onder de voet liepen. Zeker 500 verdachten zijn op de eerste dag van de actie opgepakt.

De maand mei was met zeker 650 doden zelfs voor Irak uitzonderlijk bloedig. Om ten minste de hoofdstad enige veiligheid te bieden worden er volgens de autoriteiten 675 controleposten opgezet, nog afgezien van een aantal mobiele controleposten. De stad wordt hiervoor volgens een anonieme zegsman van het Iraakse ministerie van Defensie in 22 sectoren verdeeld.

Regeringswoordvoerder Kubba zei zondag dat de opstandelingen het al erg moeilijk hebben in Bagdad en zich terugtrekken naar hun streken van herkomst. De meeste aanvallen van rebellen zijn al geconcentreerd in soennitische regio’s in het noordwesten van het land. De zegsman voorzag weliswaar dat zij tegenaanvallen zullen ondernemen, maar de minister van Defensie, Saadun al-Dulaimi, kondigde vorige week de acties van zondag al aan met de voorspelling dat „er een kordon rond Bagdad komt waar de terroristen niet doorheen kunnen.”

Militair lijkt dit op een terugtrekking in een versterkte stad, maar Al-Dulaimi zei dat op den duur de tactiek ook naar andere provincies wordt uitgebreid.

Van het veiligheidskordon was evenwel dit weekeinde nog niet veel te merken. Negen Iraakse militairen werden gedood en drie raakten er gewond bij een zelfmoordaanslag op een controlepost van militairen even ten zuiden van Bagdad. Deze wegversperring was juist in het kader van de operatie opgericht.

Bij een bomaanslag op een serie voertuigen van de politie in Bagdad kwamen zeker drie mensen om het leven en raakten twintig anderen gewond. Kort na de aanslag was er een vuurgevecht tussen de politiemensen en schutters in de buurt. In het zuiden van het land is bij een bomaanslag een Britse militair gedood en vielen talrijke gewonden. In Irak zijn in het weekeinde ten minste 35 mensen gedood.

Een van de beruchtste strijders in noordwestelijk Irak is de Jordaanse extremist Abu Musab al-Zarqawi. Die leidt een offensief tegen de operatie die Iraakse en Amerikaanse militairen zondag in Bagdad zijn begonnen. Dat heeft de Iraakse al-Qaida-organisatie in een verklaring op internet laten weten.

„Onze brigades zijn aan een operatie onder leiding van de sjeik van de moedjahedien Abu Musab al-Zarqawi begonnen”, aldus de verklaring. „De verrassingsaanval is een antwoord op het vergeefse plan van de ministers van Defensie en Binnenlandse Zaken om Bagdad af te grendelen.”

De laatste weken worden de geruchten steeds sterker dat Al-Zarqawi zwaargewond of zelfs al dood zou zijn. De organisatie van Al-Zarqawi kwam vorige week ook zelf met het bericht dat haar leider gewond zou zijn, maar meldde vrijdag dat Al-Zarqawi in goede gezondheid verkeert.

De Britse Sunday Times stelde zondag dat hij voor een medische behandeling naar Iran zou zijn uitgeweken. Daar zou hij operatief een granaatscherf uit zijn borstkas willen laten verwijderen. De krant baseerde zich op mededelingen van een rebellencommandant die in nauw contact staat met de groep van Al-Zarqawi.

Iran heeft ontkend dat het de leider van het terreurnetwerk al-Qaida in Irak binnen zijn grenzen heeft. Een woordvoerder van het ministerie van Buitenlandse Zaken in Teheran zei tegen het Franse persbureau AFP dat „Iran een kristalhelder en transparant land is, waar niets verborgen blijft.”

Sommige westerse functionarissen geloven dat de aanhangers van Al-Zarqawi met opzet valse berichten de wereld insturen om een rookgordijn te creëren. The Sunday Times stelt echter dat zijn bron in het verleden heeft bewezen betrouwbaar te zijn.

De hoogste Amerikaanse militair, generaal Myers, heeft zondag laten weten dat hij „geneigd is te geloven” dat Al-Zarqawi inderdaad gewond is. Volgens Myers wordt de website van de organisatie van Al-Zarqawi, die vorige week meldde dat de topterrorist gewond is, voortdurend gevolgd. Myers zei geen idee te hebben hoe ernstig de verwondingen van de terrorist zijn.