EU dringt aan op onderzoek rellen Oezbekistan
De Europese Unie eist dat de Oezbeekse president Karimov meewerkt aan een onafhankelijk internationaal onderzoek van de Verenigde Naties naar het recente gewelddadige optreden tegen demonstranten in zijn land. Daarbij kwamen volgens de oppositie meer dan zevenhonderd personen om het leven. Verder vragen de Europese ministers van Buitenlandse Zaken dat Karimov de grenzen openstelt voor internationale hulporganisaties.
In een verklaring vroegen de Europese bewindslieden maandag ook om snelle hervormingen op sociaal en economisch terrein in Oezbekistan en de invoering van meer democratie en vrijheid voor de oppositie. De Europese bewindslieden spraken hun „grote verontwaardiging" uit over het bloedige neerslaan van burgerdemonstraties door leger en politie.
Volgens de Luxemburgse minister van Buitenlandse Zaken en huidig EU–voorzitter Asselborn zal de EU ook een beroep doen op Rusland om Karimov tot inkeer te brengen. Als deze geen gehoor geeft aan de oproep van de EU wil Asselborn „maximale diplomatieke druk" uit gaan oefenen op Oezbekistan om hervormingen tot stand te brengen.
Volgens minister Bot van Buitenlandse Zaken is al besloten dat de Europese Bank voor Wederopbouw en Reconstructie in Londen geen leningen meer gaat geven aan Oezbekistan. Europese diplomaten zullen de komende weken ook bekijken welke aanvullende maatregelen mogelijk zijn tegen het regime–Karimov.
Bot erkent dat druk op Oezbekistan moeilijk is zolang het land dekking krijgt van Rusland en de Verenigde Staten. „We moeten samen met die twee ook maatregelen treffen”, stelde Bot, die in Brussel heeft vernomen dat ook zijn Amerikaanse collega Rice recentelijk geen toegang heeft gekregen tot Karimov. Volgens Bot „leeft het land nog in een oude cultuur en toestand”, doelend op de ex–Sowjet–structuren die nog in stand zijn in Oezbekistan.
Bot denkt dat de EU wel druk kan uitoefenen op Oezbekistan door een samenwerkingsakkoord tussen Europa en het Aziatische land op te zeggen. Verder is een wapenembargo mogelijk, evenals het weigeren van visa aan Oezbeekse leiders en het opzeggen van hulpverlening. „Dat zou toch het internationale aanzien van Oezbekistan enigszins schaden. Daarmee zou het land ook een beetje behoren tot de schurkenstaten”.