De Amerikaanse president George Bush herdacht zondag op de Amerikaanse militaire begraafplaats in het Limburgse Margraten, samen met koningin Beatrix en premier Balkenende, duizenden Nederlandse burgers en ongeveer honderd Nederlandse en Amerikaanse oorlogsveteranen. Bush zei naar Margraten te zijn gekomen om erbij stil te staan welke prijs de 8302 soldaten die er begraven liggen hebben moeten betalen voor hun gewonnen strijd tegen nazi-Duitsland.

Balkenende had even eerder gezegd dat de dankbaarheid van de Nederlanders tegenover de Amerikaanse bevrijders niet in woorden is uit te drukken. „Ze gaven ons het waardevolste cadeau, vrijheid”, zei de premier. „Vandaag bewijs ik hun eer.” Balkenende vergeleek het internationale terrorisme met de terreur van nazi-Duitsland tijdens de Tweede Wereldoorlog. Balkenende en Bush voerden het woord nadat laatstgenoemde en koningin Beatrix elk een krans hadden gelegd.

Bush bedankte ook de bevolking van Margraten, die de graven van de Amerikaanse soldaten heeft geadopteerd en ook na zestig jaar nog geregeld van bloemen voorziet. „Elke man en vrouw die hier ligt begraven is meer dan een grafsteen en een serienummer”, zei de president. Hij zei ook dat de gesneuvelden uit de Tweede Wereldoorlog het verdienen dat het streven naar vrijheid op plaatsen waar die nog niet bestaat nimmer wordt opgegeven.

„Vandaag vieren we de overwinning die zij hebben behaald en leggen we ons opnieuw vast op de grote waarheid die zij verdedigden: dat vrijheid het geboorterecht van de hele mensheid is”, aldus Bush.

Na de herdenking vloog Bush naar Moskou waar hij met tientallen andere wereldleiders eveneens het einde van de Tweede Wereldoorlog herdacht.

Meer dan 7000 militairen en 2500 Russische veteranen uit de Tweede Wereldoorlog namen maandag op het Rode Plein deels in uniformen van het Rode Leger van destijds aan de parade deel. Talrijke legervoertuigen uit de oorlog werden speciaal voor de optocht nagemaakt. Het plein was voor de gelegenheid weer echt overwegend rood dankzij de talrijke vaandels uit de tijd van de Sovjet-Unie.

De Russische minister van Defensie Ivanov inspecteerde staande in een kolossale cabriolet van het Sovjet-Russische automerk ZIL de gereedstaande troepen. Hij stelde die vervolgens formeel ter beschikking aan president Poetin, die met de genodigden de parade vanaf een grote tribune aanschouwde.

In Londen legde prins Charles zondag een krans bij de Cenotaph. Later nam hij met veteranen en cavaleristen in actieve dienst deel aan een optocht door Hyde Park.

De Franse president Jacques Chirac legde bloemen bij het Graf van de Onbekende Soldaat bij de Arc de Triomphe in Parijs. Soldaten uit voormalige geallieerde landen sloegen hem daarbij gade.

Tienduizenden Duitsers woonden bij de Brandenburger Poort in Berlijn de viering van de ”Dag van de Democratie” bij. Niet ver daarvandaan, op de Alexanderplatz, ageerden ongeveer 3000 aanhangers van extreem rechts tegen de Duitse „cultus van schuld” over de Tweede Wereldoorlog. Vijfduizend tegenbetogers verhinderden dat zij een optocht hielden naar het nieuwe holocaustmonument. Duizenden politieagenten uit heel Duitsland waren op de been om de twee groepen uit elkaar te houden.

President Horst Köhler zei dat de neonazi’s vandaag de dag „geen kans” hebben omdat het overgrote deel van de Duitsers niet achter hen staat. In een toespraak tot de Bondsdag zei Köhler dat de Duitsers beschaamd terugkijken op de oorlog en de holocaust.

Bondskanselier Gerhard Schröder heeft de Russen excuses aangeboden voor het leed dat in de Tweede Wereldoorlog door Duitsers in hun land is aangericht. In een artikel dat maandag in de Russische krant Komsomolskaja Pravda verschijnt zegt Schröder dat „geen enkel ander land de overwinning op Hitler-Duitsland zo duur heeft moeten betalen als de toenmalige Sovjet-Unie.”

In Oostenrijk werd de bevrijding herdacht van Mauthausen, het laatste grote dodenkamp van de nazi’s dat nog in bedrijf was toen de 11e pantserbrigade van het Amerikaanse Derde Leger er begin mei 1945 arriveerde. Ongeveer 6000 van de slachtoffers waren Spanjaarden, tegenstanders van de fascistische generaal Francisco Franco. Zapatero zei er als premier van de regering van een democratisch Spanje eer te willen bewijzen aan en bewondering te willen uitdrukken voor de Spanjaarden die er in hun strijd voor vrijheid en waardigheid het leven hebben gelaten.

De officiële Poolse herdenking had zaterdag plaats in Wroclaw. Met het einde van de nazi-onderdrukking begon de overheersing door de Sovjet-Unie en premier Marek Belka verwees naar de herdenking in Moskou. „Wij willen geloven dat daar eerlijke woorden van waarheid worden gesproken, over heldendom tijdens de oorlog, maar ook over verraad en knechting in de jaren na de oorlog.”