Economie

Groeicijfers waren alles voor AIG

De fraude bij het Amerikaanse verzekeringsconcern American International Group (AIG) houdt de zakenwereld al maanden in zijn greep. De grootste verzekeraar ter wereld, die decennialang werd geleid door topman Maurice ”Hank” Greenberg, is tot speelbal verworden van federale onderzoekers, beursautoriteiten en advocaten. Zondag werd bekend dat de fraude groter is dan gedacht en dat de directie daar direct bij betrokken is geweest.

ANP
4 May 2005 08:55Gewijzigd op 14 November 2020 02:30

AIG is ontstaan uit een bedrijf dat werd opgericht in Sjanghai in 1919. Later zou het de verzekeringen verzorgen voor het Amerikaanse leger in het naoorlogse Japan. Het bedrijf, vertegenwoordigd in ongeveer 130 landen, biedt producten als levens-, schade- en ziektekostenverzekeringen. Ook is de onderneming actief bij bedrijfs- en herverzekeringen. Verder houdt AIG zich bezig met hypotheken, leaseproducten, pensioenvoorzieningen en leningen. Er werken ongeveer 90.000 mensen en het bedrijf heeft wereldwijd rond de 50 miljoen klanten.

De problemen voor AIG begonnen in oktober 2004. De openbaar aanklager van de staat New York, Eliot Spitzer, beschuldigde de verzekeringsindustrie van wijdverspreide corruptie en fraude. AIG was een van de genoemde bedrijven. Enige dagen later trok Greenbergs zoon Jeffrey zijn conclusies en trad af als topman van verzekeringsmakelaar Marsh & McLennan. Greenberg zelf gaf kort daarna toe dat er zaken verkeerd waren gegaan bij AIG. Hij hoopte de schade beperkt te houden door te zeggen dat slechts twee werknemers bij de fraude betrokken waren. Deze namen ontslag en AIG schikte met de autoriteiten.

Spitzer nam hiermee echter geen genoegen. Op 14 februari ontving AIG twaalf dagvaardingen van Spitzer en de beurswaakhond SEC. De autoriteiten waren vooral geïnteresseerd in transacties tussen AIG en de herverzekeraar General Re, onderdeel van Berkshire Hathaway van de superbelegger Warren Buffett. Volgens de onderzoekers gebruikte AIG de transacties met General Re in 2000 en 2001 om de eigen reserves aan te vullen met honderden miljoenen dollars. Dit was op dat moment hard nodig omdat investeerders twijfels hadden over de reserves van AIG. Het concern bekende korte tijd later schuldig te zijn aan de fraude.

Vanaf dat moment begon de ellende pas echt. Onder immense druk van de raad van bestuur werd topman Greenberg gedwongen op te stappen. Hij had bijna veertig jaar aan het hoofd gestaan bij AIG en was in grote mate verantwoordelijk voor de sterke groei van het bedrijf, vooral in Azië.

Greenberg stond bekend als een ijzervreter die groei van het bedrijf als absolute topprioriteit had. Een icoon in de verzekeringswereld was van zijn voetstuk gevallen en de beurswaarde van het bedrijf kelderde in korte tijd met 58 miljard dollar ofwel ruim een kwart tot ongeveer 139 miljard dollar (108 miljard euro). De vernedering werd compleet toen het kredietbeoordelingsbureau Standard & Poor’s AIG voor het eerst in 22 jaar de ”AAA-rating”, de hoogste kredietwaardigheid, ontnam.

Een intern onderzoek van AIG moest de volledige omvang van de fraude blootleggen. Daaruit bleek dat in de afgelopen jaren inderdaad gevallen van fraude hebben plaatsgevonden. Het ging daarbij onder meer om illegale transacties met bedrijven die gelieerd bleken te zijn aan AIG, zoals Union Excess Reinsurance, winstboekingen voor obligatieverkopen die niet hadden plaatsgevonden en nog veel meer dat het daglicht niet kon verdragen. Spitzer en onderzoekers van de beurswaakhond SEC kwamen tot de optelsom van ongeveer zestig gevallen van boekhoudfraude en frauduleuze transacties.

Begin april moest Greenberg verschijnen op het kantoor van Spitzer om onder ede uitleg te komen geven over zijn rol bij de fraude. De 79-jarige beriep zich echter op zijn zwijgrecht.

Een dag daarvoor trad de miljardair Buffett als getuige op in het onderzoek naar de boekhoudkundige malversaties bij AIG. Buffett zei nauwelijks op de hoogte te zijn geweest van de transacties met AIG. Later steunde hij Greenberg door hem te loven voor het machtige en succesvolle bedrijf dat hij had opgebouwd.

De invloed van Greenberg bij de verzekeraar zal niet makkelijk gebroken kunnen worden. Hij gaf zijn vrouw drie dagen voor zijn aftreden 41,4 miljoen aandelen ter waarde van 2,2 miljard dollar (1,7 miljard euro) ofwel 1,7 procent van het aandelenkapitaal van AIG. Ook is hij voorzitter van de schimmige houdstermaatschappij Starr International (SICO). SICO bezit 12 procent van de aandelen van AIG. Samen met zijn eigen aandelenpakket geeft dat Greenberg greep op een flink aandelenpakket van AIG en kan hij dus invloed blijven uitoefenen.

AIG zou eigenlijk afgelopen maandag zijn jaarverslag over 2004 bekendmaken, maar moest dit een dag tevoren uitstellen omdat er toch weer problemen waren opgetreden. Ook maakte het die dag bekend dat door de fraude 2,7 miljard dollar (2 miljard euro) afgeboekt moest worden op het eigen vermogen in plaats van de eerdere schatting van 1,7 miljard. Het bedrijf liet tevens weten dat de winstcijfers vanaf 2000 opnieuw berekend zullen worden om boekhoudfouten te corrigeren.

Het meest opvallend in de verklaring van AIG was de zinsnede dat „bepaalde mensen in het hoogste management in staat waren om interne controles te omzeilen.” „Onterechte boekingen werden gedaan op instigatie van leden van het hoogste echelon zonder de noodzakelijke steun.” Dat impliceert directe betrokkenheid van onder meer Greenberg en voormalig financieel topman Howard Smith bij de fraude.

RD.nl in uw mailbox?

Ontvang onze wekelijkse nieuwsbrief om op de hoogte te blijven.

Hebt u een taalfout gezien? Mail naar redactie@rd.nl

Home

Krant

Media

Puzzels

Meer