Zodra zij naar buiten mocht, vertrok zij naar het hoofdkwartier van haar Nationale Liga voor Democratie (NLD), waar duizenden aanhangers haar een tumultueus welkom bereidden. „Lang leve Aung San Suu Kyi”, klonk het luid.

Suu Kyi werd in 1991 de Nobelprijs voor de vrede toegekend voor haar inspanningen om van Birma een democratisch land te maken.

De vrijlating van Suu Kyi na negentien maanden huisarrest kwam niet onverwacht omdat enkele dagen terug onder leiding van VN-gezant Razali Ismail een akkoord over politieke verzoening werd bereikt.

Het huis van Suu Kyi werd in afwachting van haar mogelijke vrijlating al bijna een week belegerd door buitenlandse journalisten.

VN-gezant Razali Ismail bracht in april een vierdaags bezoek aan Birma. Hij sprak onder anderen met generaal Than Shwe, de leider van de militaire junta. Ook sprak hij met Khin Nyunt, de invloedrijke chef van de militaire inlichtingendienst en de nummer drie van de junta.

De Britse minister van Buitenlandse Zaken Straw hoopt dat met de vrijlating van Aung San Suu Kyi een nieuwe politieke dialoog mogelijk is in Birma. „Haar vrijlating is belangrijk voor het Birmaanse volk”, aldus Straw.

De Australische collega van Straw, Alexander Downer, riep de militaire junta van Myanmar op nu alle politieke gevangenen vrij te laten. Ook hij sprak de hoop uit dat er nu politieke verzoening mogelijk is tussen de militaire machthebbers en de politieke oppositie.

De generaals kwamen in 1988 aan de macht na het neerslaan van een volksbeweging voor democratie, waarbij duizenden mensen het leven verloren. In 1990 organiseerden zij verkiezingen, maar toen Suu Kyi’s NLD deze met overweldigende meerderheid won, weigerden zij de macht over te dragen. In plaats daarvan zetten zij de NLD-leiders gevangen en sloten zij de kantoren van de partij. Suu Kyi werd eveneens gevangengezet, maar later vrijgelaten. In september 2000 werd zij onder huisarrest geplaatst.

Razali werd twee jaar geleden door VN-chef Kofi Annan tot speciaal gezant voor Birma aangesteld. Hij gaf de aanzet tot toenaderingsgesprekken die de junta sinds oktober 2000 in het geheim heeft gevoerd met Suu Kyi. In de loop van deze contacten heeft de junta 258 politieke gevangenen vrijgelaten en de NLD toegestaan 35 van de meer dan 300 afdelingen die de partij vroeger in Rangoon had, te heropenen.

Mensenrechtengroepen zeggen dat er nog altijd meer dan duizend politieke gevangenen zijn in Birma. De VN-Mensenrechtencommissie in Genève nam onlangs nog een resolutie aan waarin ernstige zorg wordt uitgesproken over de trage voortgang van de democratisering in Birma en de politieke repressie. Volgens de resolutie is er nog steeds sprake van grove en systematische schending van mensenrechten in Birma.