„In het verleden heeft Japan, door koloniale overheersing en agressie, de volken van veel landen, in het bijzonder die in Azië, zeer veel schade en leed berokkend", aldus de tekst van Koizumi’s rede. Volgens de premier ziet Japan de historische feiten „openlijk en met nederigheid" onder ogen en voelt het nog altijd „diep berouw".

Japan en China zijn de afgelopen weken verwikkeld in een diplomatieke rel naar aanleiding van een geschiedenisboek waarin Japan zijn eigen oorlogsverleden zou verdoezelen. De zaak leidde tot felle protesten in verscheidene Chinese steden, waarbij ook Japanse eigendommen werden vernield.

Japanse leiders hebben zich al eerder verontschuldigd voor het Japanse oorlogsverleden, maar nog nooit in een situatie waarbij zo veel internationale leiders bijeen waren. Ook de Chinese president Hu Jintao is in Jakarta. De Japanse regering probeert een gesprek tussen hem en Koizumi te regelen.

China is ook niet te spreken over de Japanse ambities om een permanente zetel in de VN–Veiligheidsraad te bemachtigen. Beide landen ruzieën ook over olie– en gasreserves in de Oost–Chinese Zee. Japan gaf vorige week een aantal bedrijven toestemming voor boringen in het betwiste gebied.

De Japanse krant Yomiuri Shimbun meldde vrijdag dat Tokio bereid is met China te praten over gezamenlijke exploitatie van de natuurlijke hulpbronnen in de Oost–Chinese Zee. Het dagblad beriep zich op bronnen bij de Japanse regering.