VS sturen verdachten naar Afghanistan
Zeventien Afghanen die zijn vrijgelaten uit de Amerikaanse militaire gevangenis in Guantanamo, zijn dinsdag teruggekeerd in Afghanistan, waar zij woensdag op vrije voeten zouden worden gesteld. Het is onduidelijk of hun daar nieuwe vervolging wacht.
Ook een Turkse gevangene, die op verdenking van banden met al-Qaida ruim drie jaar in Guantanamo gedetineerd is geweest, is terug in Turkije. Hij werd in Adana aan de Turkse autoriteiten overgedragen. Na verhoor werd hij zonder aanklacht overgedragen aan de militaire autoriteiten, die hem kunnen vervolgen voor het ontduiken van de dienstplicht.
De zeventien Afghanen, bijna allemaal met baard en de meesten gekleed in een spijkerjasje met een nummer erop, werden aan de Afghaanse autoriteiten overgedragen in het hooggerechtshof in Kabul. Opperrechter Fazl Hadi Shinwari maande de mannen zich bij de buiten het gerechtsgebouw aanwezige verslaggevers niet te beklagen over slechte behandeling in Guantanamo, omdat ze daarmee de vrijlating van de achtergebleven gedetineerden in gevaar konden brengen. Eén gevangene vertelde later toch aan de journalisten dat hij was mishandeld, al weidde hij niet uit.
Een woordvoerder van het Amerikaanse ministerie van defensie zei dat de zeventien Afghanen en de Turk zijn gezuiverd door een Amerikaanse commissie die alle zaken van de Guantanamo-verdachten heeft herzien en haar werk kortgeleden heeft afgesloten. In totaal zijn 232 gevangenen uit Guantanamo vrijgelaten. Voor 65 van hen gold de voorwaarde dat zij in hun land van herkomst weer zouden worden gedetineerd.
„Er was veel slechte behandeling, maar dit is niet het moment om u erover te vertellen”, zei de 24-jarige Abdul Rahman. „Iedereen in de wereld weet wat voor soort gevangenis het is. Ik kan er nu niet over praten.”
Abdul Rahim Dost (42) zei dat hij als journalist had gewerkt voordat hij gevangen werd genomen. „We hebben daar meer dan 3,5 jaar gezeten. Als er in Afghanistan een regering is en een hooggerechtshof, waarom heeft dan niemand aan de Amerikanen gevraagd naar onze situatie?” vroeg hij.
„Als we schuldig waren hadden we hierheen moeten worden gebracht om berecht te worden. Waarom zou het Amerika zijn toegestaan ons vragen te stellen en ons aan verhoren te onderwerpen?” Dost zei dat hij een dagboek had bijgehouden in Guantanamo, maar dat hij dat van de Amerikanen niet mee mocht nemen. „Ooit, dat beloof ik u, zal ik er een boek over schrijven.”
Rechter Shinwari zei dat de vrijlating van de zeventien het resultaat is van onderhandelingen met de Amerikaanse regering en dat er meer vrijlatingen te verwachten zijn.Er zijn drie soorten gevangenen in Guantanamo, zei hij. „Je hebt de mensen die misdaden hebben begaan en daar horen, dan heb je mensen die vals zijn beschuldigd en ten derde zijn er degenen die daar zijn door fouten van de Amerikanen.”