”Bush, Bin Laden, Berlusconi. Bastardi (schoften)”, luidt een slogan op een spandoek in de antioorlogsmars. In deze slogan van een spandoek van de anti-oorlogsmars wordt de internationale crisis teruggebracht.De demonstratie, die maanden geleden werd georganiseerd als een protest tegen globalisering, groeit uit tot een mars tegen de oorlog in Afghanistan en Italiës betrokkenheid daarbij.

De demonstratie trekt, zoals gewoonlijk als progressief Italië de straat op gaat, een wirwar van organisaties, die in totaal tegen de 100.000 mensen op de been brengen. In het voorste gelid lopen de antiglobalisten en de groenen plus de Herstichte Communistische Partij, die afgelopen woensdag in het parlement als een van de weinige partijen stemde tegen het zenden van Italiaanse troepen naar Afghanistan. Daarachter volgen Koerden, die een enorm portret van Öcalan meezeulen, Bengali met een spandoek waarop ze pleiten voor hun verblijfstatus in Italië, en een Palestinacomité. Dierenbeschermers, vakbondsleden, scholieren en krakers volgen. Christelijke organisaties nemen voorzover te zien niet aan de tocht deel.

„Berlusconi denkt zeker met zijn demonstratie van vandaag een Mars naar Rome te hebben georganiseerd”, zegt Paola Papetti, een jonge vrouw uit Brescia die met een groen-wit-zwarte Afghanistanvlag zwaait. Ze refereert aan Mussolini’s mars in 1922, die hem aan de macht bracht. Ze is niet de enige die naar de geschiedenis verwijst. Een kartonnen bord komt voorbij met de portretten van Mussolini en Berlusconi en de tekst ”neo-duce Berlusconi”.

Bij het Colosseum wordt een Amerikaanse vlag onder tientallen schoenen vertrapt, maar opmerkelijk genoeg niet verbrand. Een oude vrouw met boodschappentas die toekijkt, stapt verontwaardigd toe om de stars and stripes te redden. Ergens anders gaat wel een Amerikaanse vlag, en een Israëlische, in vlammen op.

Zwijgende meerderheid
Ruim een kilometer verderop, op Piazza del Popolo, wordt er op de pro-VS-manifestatie met Amerikaanse en Italiaanse vlaggen gezwaaid alsof we in de New Yorkse wijk Little Italy zijn. Een verkoper zegt met een tevreden glimlach zo’n 250 Amerikaanse vlaggen voor ruim 16 gulden te hebben verkocht. Een van zijn klanten is Josh Weinberg, een Amerikaan uit Washington die in Rome studeert, en zegt blij te zijn met de adhesiebetuiging van de Italianen. Maar een andere Amerikaan meent dat Berlusconi deze mars vooral gebruikt voor zijn eigen politieke doel. Om te laten zien dat Italië als één man achter de VS, en Berlusconi, staat.

Het publiek op Piazza del Popolo, type ’zwijgende meerderheid’, zwaait mat met de vlaggen en laat alleen van zich horen als een van de binnen- en buitenlandse gasten op het podium hun steun betuigt aan de Verenigde Staten, zoals Sophia Loren, Alain Delon en –via een live-verbinding– Rudolph Giuliani. Bij opkomst van Luca di Montezemolo, de president van autofabrikant Ferrari, gaan een paar rode Ferrari-vlaggen de lucht in. Andrea Bocelli zingt wat hits en denkt wellicht aan zijn cd-verkoop aan de andere kant van de oceaan.

Christelijke beschaving
Aan weerszijde van het plein hangen twee spandoeken met de Engelse tekst ”In God we trust” van de Lepanto-vereniging. Navraag leert dat de club in 1982 is opgericht en voor de naam Lepanto heeft gekozen wegens de christelijke overwinning op de moslims in Griekenland in 1571. „De ware vijand van vandaag de dag is niet zozeer de islam”, zegt een woordvoerder, „als wel de irenische en relativistische mentaliteit die onze identiteit oplost en die leidt tot de onvermijdelijke nederlaag van de waarden van het Westen. Maar de tijd zal ons hoe dan ook voeren naar een buitengewone triomf van de kerk en de christelijke beschaving.”

De menigte –zo’n 40.000 man– veert eindelijk uitbundig op als Silvio Berlusconi aan het woord komt. De premier van Italië is organisator van deze pro-VS-manifestatie. Berlusconi ontlokt met vrij goedkope retoriek applaus van zijn aanhangers door Kennedy aan te halen: „We zijn allemaal New Yorkers.” Als uitsmijter komt de partijleider van Forza Italia met een voorstel om elk jaar met 11 september de slachtoffers van terrorisme en fanatisme te herdenken. Gisteren bedankte George Bush in de wandelgangen van de VN-assemblee Renato Ruggiero, de minister van Buitenlandse Zaken, voor de steun van Italië.