Broers en zussen ruzieën het vaakst om erfenis
Broers en zussen maken het vaakst ruzie als er een erfenis te verdelen valt. De laatste jaren leiden nalatenschappen bovendien vaker tot strijd. Dat blijkt uit een onderzoek van het Notariaat Magazine onder 102 notariskantoren, die in 2004 in totaal ruim 6900 nalatenschappen afwikkelden.
Als reden voor de onenigheid worden lossere familiebanden het meest genoemd, gevolgd door mondiger burgers, het vaker voorkomen van stiefrelaties, meer geld in de erfenis en het ontbreken van een testament. „Bij een nalatenschap komen geld en emotie bij elkaar en dat is een explosief mengsel", aldus kandidaat-notaris mr. M. van Leth uit Ouderkerk aan den IJssel.
Na de broedertwist, zijn stiefkinderen het meest betrokken bij de ruzies, dan de halfbroers en halfzussen. Het gaat vaak om oud zeer in de familie; om (stief)kinderen die zich achtergesteld voelen of elkaar verwijten dat ze al iets van hun ouders gekregen hadden. Ruzies gaan ook over de te verdelen inboedel, sieraden, de waarde van een te verkopen huis. Verder is er gedoe als de kinderen het niet eens zijn met de nieuwe relatie van de overledene. De langstlevende en de neven en nichten mengen zich het minst in de strijd.
Driekwart van de kantoren gaf aan dat het een trend is dat er vaker ruzie is. Zij onderbouwden de stijging evenwel niet met cijfers. De vergrijzing kan een beetje meespelen, zodat er meer erfenissen zijn. Maar toch wordt de verruwing overal gevoeld. Elf notarissen meldden dat in meer dan de helft van de erfenissen die zij behandelden, heibel voorkwam. Bij de helft van de kantoren gebeurde dat bij 10 tot 20 procent van de nalatenschappen.
Het gekibbel leidt vrijwel altijd tot vertraging, oplopend tot drie jaar. „Die tijd hebben mensen nodig om tot het inzicht te komen dat ze elkaar toch ergens moeten treffen om tot afronding te komen", zegt Van Leth. De notarissen vinden het familierecht en erfenissen desondanks een dankbare klus, omdat zij een bliksemafleider zijn en tegelijk een balans moeten vinden bij de nabestaanden zonder de schijn van partijdigheid te wekken.
De notaris mag niet teveel aandacht aan de tegenstribbelende partij geven maar ook weer niet te weinig anders sleept het probleem zich voort. De overige erfgenamen kunnen de notaris dan weer scheef aankijken. „Heb je eindelijk een ruzieboedel afgesloten, krijg je problemen over de rekening", aldus een van de notarissen.