Ook de reservekoningin jubileert
Al neemt de generatie aanstormende jonge prinsessen veel werk over, toch blijft de agenda van prinses Margriet nog overvol. De jongere zus van koningin Beatrix viert ook een jubileum. Dat van 25 jaar reservekoningin ofwel hulpkoningin.
9 april 2002. Niet koningin Beatrix, maar prinses Margriet opent Kroonheim in Uddel, de nieuwste voorziening van Stichting Adullam Gehandicaptenzorg. Hare Majesteit is verhinderd doordat ze in Londen de begrafenis van de Britse koningin-moeder bijwoont. Niemand durft het echt hardop te zeggen, maar het is voor veel gehandicapten in Kroonheim best een teleurstelling dat ze het vandaag met de hulpkoningin moeten doen: prinses Margriet dus.
De derde dochter van prinses Juliana en prins Bernhard wordt in 1943 in de Canadese hoofdstad Ottawa geboren. Het prinselijk gezin woont daar dan, uitgeweken voor de Tweede Wereldoorlog. In augustus 1945 zet het prinsesje voor het eerst voet op Nederlandse bodem. Margriet Francisca krijgt lager onderwijs op De Werkplaats bij Kees Boeke en de Nieuwe Baarnse School. Daarna volgt ze op het Baarns Lyceum gymnasium-alfa. Na haar eindexamen neemt Margriet haar intrek in Montpellier voor colleges Franse letteren en (kunst)geschiedenis. Ook studeert ze een drietal jaren rechten in Leiden, waar ze de rechtenstudent Pieter van Vollenhoven ontmoet.
Het heeft wel wat voeten in aarde voordat de Oranjeprinses met ”de eerste burger aan het hof” mag trouwen. Beatrix vindt Margriets keus slecht voor het aanzien van de monarchie. Irene is afgevallen als reservekoningin en Margriet is dan wel een goede tweede, maar dat wordt anders als ze met een gewone burger in zee gaat. Het gebeurt ten slotte toch, in 1967. Bij haar verloving verklapt Margriet dat ze het heerlijk vindt dat ze zich straks gewoon mevrouw Van Vollenhoven mag noemen.
De prinses wenst en krijgt voor haar huwelijk toestemming van het parlement. Ze is zich altijd zeer bewust van haar taak en verplichtingen. „Ik vond niet dat ik een huwelijk aan kon gaan dat niet goedgekeurd zou worden door het parlement. Want ik denk dan toch dat ik had gekozen voor het niet door laten gaan. Omdat ik tweede was gebleven, vond ik dat ik niet de zaak in de steek kon laten. We zijn opgevoed met een gevoel dat het onze verplichting is aan de Nederlandse samenleving”, vertelt ze later.
Margriet en Pieter betrekken een bungalow achter Paleis Het Loo. Net als haar moeder heeft prinses Margriet een grote belangstelling voor sociaal en sociaal-medisch werk. Elke week vervult ze wel een of andere openbare handeling, waarvoor zij uit hoofde van haar rol als prinses wordt gevraagd. Op tal van fronten bekleedt de prinses bestuursfuncties, vooral op maatschappelijk, sociaal en cultureel gebied. Als lid van het Koninklijk Huis heeft ze een representatieve taak, die ze zorgvuldig uitvoert. Ze legt tal van bezoeken af aan bedrijven, zorginstellingen en instanties op het gebied van de kunst.
Ook internationaal is de prinses actief. Ze bezoekt internationale manifestaties waar Nederland vertegenwoordigd is. Verder nemen prinses Margriet en haar man vrijwel altijd deel aan de ontvangsten van buitenlandse staatshoofden die een staatsbezoek of een officieel bezoek aan Nederland brengen.
Een van de belangrijkste functies is wellicht het vice-voorzitterschap van het Nederlandse Rode Kruis. Zij wordt in 1995 -en in 1999 opnieuw- gekozen tot voorzitter van de ”standing commission” van het Internationale Rode Kruis en de Rode Halve Maan, het beleidsbepalende en hoogste bestuursorgaan.
Prinses Margriet verricht veel werk als haar zwager prins Claus met gezondheidsproblemen kampt. Ze staat haar zuster, koningin Beatrix, op tal van fronten bij. Op Koninginnedagen is de familie van Het Loo altijd present. Voor Beatrix is Margriet een grote steun, omdat ze vaak verplichtingen en taken voor haar waarneemt en overneemt.
Niettemin wrijft het wel eens tussen Beatrix en Margriet. De Apeldoornse tak weigert zich te laten marginaliseren door de Haagse. Dat komt vooral tot uitdrukking als prins Bernhard jr. politieke toestemming voor zijn huwelijk met Annette Sekrève wenst. Maurits heeft eerder toestemming gevraagd en gekregen en eigenlijk vindt Beatrix het nu genoeg. Maar Margriet laat zich niet ringeloren. Dat duidt erop dat de ogenschijnlijk zo dienende Margriet een bepaalde eigenzinnigheid niet vreemd is. Die komt misschien nog het best tot uitdrukking tijdens het huwelijk van haar oudste zoon, prins Maurits. De protestants opgevoede prinses gaat dan met haar moeder en vader ter communie. Wekenlang woedt er een discussie over deze overtreding van de regels.
De prinses weet zich bij al haar activiteiten gesteund door haar met name in hofkringen zo vaak verguisde echtgenoot, mr. Pieter van Vollenhoven. Gelukkig telt haar man inmiddels helemaal mee. Op zijn 65e verjaardag, Koninginnedag 2004, benoemt de echte Koningin hem tot ridder grootkruis in de Orde van de Nederlandse Leeuw. Als dank voor zijn verdiensten voor de samenleving die hij aan de zijde van zijn eigen hulpkoningin heeft geleverd.
