President Kirgizië houdt voet bij stuk
De Kirgizische president Askar Akajev is niet van zins toe te geven aan de oppositie in de voormalige sovjetrepubliek. Die voert al ruim een week actie tegen de uitslag van de parlementsverkiezingen en eist het aftreden van het omstreden staatshoofd. Akajev verklaarde dinsdag echter dat de uitslag rechtsgeldig is, daarin gesteund door de centrale kiescommissie.
Volgens Akajev is de onrust die in het zuiden van het land is ontstaan, van tijdelijke aard. Hij zei dat „marginale groepen" de spanningen in Kirgizië proberen aan te wakkeren om geweld door het leger uit te lokken. Dat laatste sloot hij echter uit. „Ik zal nooit mijn toevlucht nemen tot dergelijke maatregelen", zei de president.
De oppositie, die in de nieuwe volksvertegenwoordiging nauwelijks is vertegenwoordigd, zegt dat de regering geknoeid heeft met de uitslag van de stembusgang, die op 27 februari en 13 maart in twee rondes werd gehouden. Ook internationale waarnemers spreken van fraude en omkoping.
De meeste van de 75 zetels van het parlement zijn in handen gekomen van partijen die loyaal zijn aan Akajev, die al ruim veertien jaar aan de macht is in de Centraal–Aziatische republiek. De oppositie vreest dat Akajev deze overweldigende parlementaire steun zal misbruiken om de wet voor de termijn van de president te veranderen, zodat hij nog langer aan de macht kan blijven.
Akajev zei dat de oppositie niet moet proberen om via een ’kleurenrevolutie’ de macht te grijpen. Daarmee verwees hij indirect naar de machtswisselingen in Georgië en Oekraïne, die volgens hem in feite staatsgrepen waren.
De Verenigde Naties en de Europese Unie hebben regering en oppositie dinsdag opgeroepen de crisis in overleg te bezweren. VN–topma Kofi Annan zei bezorgd te zijn over het toenemende geweld. EU–buitenlandcoördinator Javier Solana zei te betwijfelen of de parlementsverkiezingen volgens de regels van de Organisatie voor Samenwerking en Veiligheid in Europa (OVSE) zijn verlopen.
Rusland heeft, evenals in Georgië en Oekraïne, de kant van de machthebbers gekozen. Moskou wil een veroordeling van de ’onwettige’ protesten van de oppositie.
De betogingen in Kirgizië begonnen enkele dagen gelden en concentreren zich in de zuidelijk steden Dzalal–Abad en Osh. In die steden heeft de regering feitelijk de macht verloren. Duizenden demonstranten hebben regeringsgebouwen bezet en de politie verjaagd. Hoeveel slachtoffers het geweld al heeft geëist, is niet duidelijk.