Traditioneel leveren de Amerikanen de leider voor de Wereldbank, terwijl het Internationaal Monetair Fonds (IMF) wordt geleid door een Europeaan. Dat zou betekenen dat de benoeming van Wolfowitz in feite is beklonken, ware het niet dat de man een omstreden reputatie heeft als een van de voornaamste architecten van Amerika’s invasie in Irak. Daarnaast wijzen critici op het feit dat hij geen ervaring als econoom en bankier heeft en zich nooit met ontwikkelingswerk heeft beziggehouden. Dat maakt hem volgens sommigen volstrekt ongeschikt als leider van de Wereldbank.

„Het is een voorstel. Wij zullen dat bekijken in de context van Wolfowitz’ persoonlijkheid”, aldus Frankrijks minister van Buitenlandse Zaken, Michel Barnier. Volgens de Duitse minister van Ontwikkelingssamenwerking, Heidemarie Wieczorek-Zeul, is het enthousiasme voor de benoeming van Wolfowitz in Europa „niet overweldigend.”

Europese diplomaten in Washington benadrukken dat de voordracht van Wolfowitz en de recente benoeming van VN-criticus John Bolton tot VN-ambassadeur er op duiden dat er nog steeds weinig is veranderd in de opstelling van president Bush tegenover de buitenwereld.

Er zijn mogelijk ook binnenlandse politieke motieven voor de voordracht van Wolfowitz. Door het vertrek van de neoconservatief bij Defensie met Donald Rumsfeld als leider, wordt de positie van Defensie verzwakt ten gunste van Buitenlandse Zaken met Bush’ vertrouwelinge Condoleezza Rice aan het hoofd. „Dit betekent een verzwakking van de positie van de ultraconservatieven in de regering-Bush”, aldus politiek analist David Hyman van het Cato Research Institute in Washington

Als Wolfowitz de topman van de Wereldbank wordt, wijzigt de ontwikkelingsinstelling mogelijk haar beleid, zo zeggen deskundigen. De bank zou terugkeren naar haar traditionele rol als kredietverstrekker voor de financiering van grote infrastructurele projecten in de ontwikkelingslanden. Het doen van schenkingen zou op een laag pitje worden gezet.