In België zitten volgens de Europese mensenrechtenorganisatie nu 12.737 mensen in een gevangenis, terwijl de capaciteit op 11.030 gevangenen ligt. Ook zouden 190 gevangenen alleen een matras op de grond hebben. De buitenlandministers van de Raad van Europa betreuren het dat België zijn eerdere doel heeft losgelaten om het aantal gedetineerden te beperken tot 10.000.

„Nu over een regeringsakkoord wordt onderhandeld en weldra een nieuwe regering volheid van bevoegdheid heeft, zal deze nieuwe regering kunnen tonen dat België het toezicht van de Raad van Europa op de eerbiediging van mensenrechten ernstig neemt”, aldus de ministers.

In Nederland zitten de gevangenissen en politiebureaus ook vol, meldde staatssecretaris Ingrid Coenradie (Justitie) vorige week aan de Tweede Kamer. Er is geen plek meer voor nieuwe gedetineerden en arrestanten. Gedetineerden mogen aan het eind van hun straf vooralsnog drie dagen eerder naar huis. Daarmee wordt ruimte gemaakt voor nieuwe gevangenen.

De buitenlandministers gaan in juni 2026 onderzoeken of België de mensenrechtelijke verplichtingen in de gevangenissen heeft verbeterd.

De Centrale Toezichtsraad voor het Gevangeniswezen (CTRG) en het Federaal Instituut voor de Mensenrechten (FIRM) hebben vorige week de Belgische autoriteiten aangesproken over „de dringende noodzaak om structurele en duurzame maatregelen te nemen om de overbevolking en de problematische detentieomstandigheden aan te pakken.”

België werd in het verleden al meermaals veroordeeld door het Europees Hof voor de Rechten van de Mens voor de onmenselijke en vernederende behandeling van gedetineerden.