„ChristenUnie gaat principiële hobbel over”
„Onder strikte voorwaarden ga ik akkoord met een nieuw systeem voor orgaandonatie”, zegt ChristenUnie kamerlid Huizinga. „Ik ben het er fundamenteel mee oneens”, reageert SGP fractievoorzitter Van der Vlies.
Het Actief Donor Registratiesysteem (ADR) verdeelt de twee protestantse fracties in de Tweede Kamer. De ChristenUnie stemt voor een motie die om invoering van het ADR vraagt, de staatkundig gereformeerden tegen. Kern van het ADR is dat iedereen automatisch donor is, tenzij hij aangeeft na zijn overlijden geen organen ter beschikking te willen stellen. Het standpunt van de ChristenUnie was doorslaggevend in het kamerdebat dat donderdag is gehouden. Als de CU tegen de ADR motie zou stemmen, blijft het huidige systeem gehandhaafd. Kern daarvan is dat wie donor wil zijn, zichzelf moet aanmelden.
Van der Vlies snapt de opstelling van de ChristenUnie niet. „De twee belangrijkste ethici door wie de partij zich meestal laat leiden, prof. Douma en prof. Velema, hebben in het verleden principiële bezwaren naar voren gebracht tegen het geenbezwaarsysteem. Toen de huidige orgaandonatiewet in de Kamer werd besproken, trok de SGP samen op met de voorlopers van de ChristenUnie: RPF en GPV.”
Huizinga bestrijdt dat het ADR hetzelfde is als het geenbezwaarsysteem. „In het ADR blijft orgaandonatie, zeker met de extra randvoorwaarden die er door ons toedoen in komen, een vrije keuze. Ons grote bezwaar tegen het huidige systeem is dat mensen geen keuze maken. Van 8 miljoen Nederlanders weten we niets. We zochten naar een manier waarop we mensen tot een keuze kunnen dringen. Daar is het ADR op gericht.”
Het doorslaggevende bezwaar van Van der Vlies tegen het ADR is de grondgedachte erachter. „Kern van het systeem is dat het menselijk lichaam na overlijden aan de gemeenschap toebehoort. Dat is een fundamenteel onjuiste gedachte. Ik vind dat de ChristenUnie hier een principiële hobbel overgaat.”
Het ChristenUnie kamerlid is het niet met die redenering eens. „De gedachte dat het lichaam van iemand na overlijden aan de gemeenschap behoort, wijs ik ook af. Dat zit ook niet achter het ADR. Juist om de gedachte tegen te gaan dat het lichaam aan de gemeenschap behoort, zijn er op verzoek van de ChristenUnie tal van voorwaarden aan het ADR systeem toegevoegd.”
Volgens Van der Vlies staat het niet vast dat een ADR meer donoren oplevert dan het huidige systeem: „Minister Hoogervorst van Volksgezondheid heeft daar ook op gewezen, en de praktijk in de landen om ons heen bewijst het.” Huizinga heeft echter goede hoop dat het aantal donoren door de nieuwe aanpak wel zal toenemen. „We gaan mensen namelijk heel vaak confronteren met orgaandonatie. Iedere keer als ze op het gemeentehuis komen voor een paspoort, identiteitsbewijs of rijbewijs, zal het onderwerp ter sprake komen. Dat zal mensen aan het denken zetten.”
Van der Vlies is ook voor het aanspreken van mensen bij het afhalen van identiteitspapieren. CDA en VVD willen dat ook. Van der Vlies: „Dat kan gewoon binnen het huidige systeem. Daarmee zet je ook het gewenste denkproces bij mensen in werking.”
Huizinga: „Ja, dat klopt, maar de aandrang is toch minder. Als mensen niets doen, zijn ze geen donor. Dat is en blijft het kernbezwaar tegen het huidige systeem. Wij willen mensen tot een keuze aanzetten. Daarbij moet duidelijk zijn dat orgaandonatie geen vanzelfsprekendheid is, maar een geschenk aan de naaste.”