Kom bij Yge Paans niet aan met klaagzangen over de jeugd of dat het christelijk onderwijs steeds verder in de verdrukking komt. „Dat wordt al zo veel jaar geroepen. Laten we vooral dankbaar zijn dat we het reformatorisch onderwijs nog steeds zo vorm mogen geven als we dat willen. Hoe bijzonder toch dat we dagelijks aan 900 kinderen de boodschap van vrije genade en vergeving door mogen geven. En kinderen zijn echt niet anders dan vroeger, nog net zo betrokken en leergierig en ondeugend als toen. Iets anders is dat de maatschappij op hol slaat. Op school, een mini-maatschappij, merken wij dat ook. Dingen veranderen.”

Zoals de tendens dat kinderen thuis meer aandacht krijgen en ouders veel van hen én de school verwachten. „Die ouders, onze opdrachtgevers, vertrouwen hun kinderen elke dag aan ons toe. Het is steeds puzzelen en een uitdaging binnen de grenzen van onze identiteit daar goed mee om te gaan.”

Kostbare vaas

Als rechtgeaarde onderwijzer gebruikt Yge Paans graag beeldspraak. Dat doet hij op zijn geheel eigen wijze. „Op de laatste ledenvergadering had ik een dure vaas bij me. Kijk mensen, heb ik gezegd, mooi hé? Hier is heel veel werk aan besteed. Hoeveel tijd zou het kosten om 'm kapot te laten vallen? En zou het dan nog volledig te herstellen zijn?”

Oftewel: wees zuinig op wat je hebt. Paans: „Ik maak me geen zorgen om de schoolvereniging, het is ondanks de onderlinge verschillen die er zeker zijn, een oase van rust in een wereld vol ruzie. Maar houd het doel voor ogen: de kinderen de Bijbelse boodschap brengen dat er vergeving is in het bloed van de Heere Jezus. Wat een voorrecht dat dat nog kan.”

Supermarkt

Yge Paans groeide in Werkendam op in een middenstandsgezin. „Mijn vader had een supermarkt. Ik dacht de zaak voort te zetten. M’n vader vond het onderwijs meer iets voor mij, hij zag dat de handel niks voor mij was.” De vonk sprong over op de pabo. „Achteraf logisch”, lacht Paans, ,ik hou van kinderen, kan aardig vertellen en leg makkelijk contact.” Via scholen in Lisse en Sint-Annaland kwam hij in 1993 als directeur op de Oud-Beijerlandse reformatorische basisschool Eben-Haëzer. „De eerste jaren waren niet makkelijk”, vervolgt Paans, „veel mensen moesten flink aan mij wennen, denk ik. lk heb een soort aangeboren lompheid en kan slecht toneelspelen. Als me iets dwarszit zeg ik het gewoon. Dat vindt niet iedereen fijn. Ik geloof wel dat ze me hebben geaccepteerd zoals ik ben.”

Weer later verruilde hij het bordkrijtje voor de voorzittershamer. „Een aantal jaren had ik een dubbele functie, directeur van een school en bestuurder van de overkoepelende vereniging. Het was erg druk en constant schakelen, achteraf gezien eigenlijk onverantwoord.” Moeiteloos kan Paans hoogtepunten opsommen: de kerstvieringen, verbouwing en uitbreiding van scholen, de afscheidsavonden. Veel moois om op terug te blikken. Maar ook dieptepunten zoals een zeer ernstig verkeersongeval waarbij twee oud-leerlingen en hun ouders om het leven kwamen.

Afscheid nemen valt hem niet mee. „Ik vind het lastig, al valt er anderzijds wel iets van me af. En het is fijn dat er een prima opvolger gevonden is, Peter Kieviet uit Sommelsdijk. Er waren zo veel mooie contacten met mensen en vooral met de kinderen. Mooi om te merken dat je van betekenis mocht zijn in iemands leven, vaak had ik dat pas later door. Ik kom weleens iemand tegen, dan hebben we aan een hoofdknik genoeg. Na 47 jaar in het onderwijs past alleen maar dank voor zoveel trouwe zorg van de Heere.”

„Vooral het omgaan met kinderen gaf me zoveel energie” - Yge Paans, schoolbestuurder