Binnenland

Onderzoek naar beeld van joden in Nederlandse taal

Het genootschap Onze Taal begint een onderzoek naar het beeld van joden zoals dat vroeger in de Nederlandse taal tot uitdrukking kwam.

ANP
25 February 2005 09:43Gewijzigd op 14 November 2020 02:16

Zo waren voor de Tweede Wereldoorlog uitdrukkingen zoals ”jodenlijm” voor spuug en ”het lijkt hier wel een jodenkerk” als er ergens veel lawaai was, erg ingeburgerd. Onderzoeker E. Sanders wil bij met name oudere Nederlanders zo veel mogelijk uitdrukkingen en begrippen achterhalen. Hij doet het onderzoek in samenwerking met het Menasseh ben Israel Instituut.

De uitdrukkingen dreigen volgens hem verloren te gaan. Na de Tweede Wereldoorlog en de holocaust begon in Nederland de periode van de politieke correctheid. Sanders wil via de website www.onzetaal.nl zo veel mogelijk uitdrukkingen en gezegden verzamelen. De site is deze week hiervoor opengesteld.

De oude begrippen dreigen volgens de onderzoeker op een verkeerde manier opgeslagen te worden in de geschiedschrijving. Zo schrijft het woordenboek Van Dale dat de term ”jodenjongen” beledigend was bedoeld. „Maar als ik met oudere mensen praat, spreken die dat heel beslist tegen. De term was absoluut niet beledigend. Een joodse jongen werd gewoon zo genoemd”, zegt Sanders.

Hij hoopt te achterhalen wanneer de uitdrukkingen in Nederland opdoken, hoe ze zich hebben verspreid en naar welke vooroordelen ze verwijzen. „De taal kan ons veel leren over de geschiedenis van de relatie tussen joden en niet-joden.” Sanders denkt ook een link te kunnen leggen met andere, hedendaagse minderheidsgroepen zoals negers, Turken, Marokkanen en homo’s.

RD.nl in uw mailbox?

Ontvang onze wekelijkse nieuwsbrief om op de hoogte te blijven.

Hebt u een taalfout gezien? Mail naar redactie@rd.nl

Home

Krant

Media

Puzzels

Meer