Groei van toestroom vermeende misdadigers
Veel meer asielzoekers dan verwacht blijken verdacht te worden van schendingen van de mensenrechten en/of oorlogsmisdaden in hun land van herkomst. De Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND) kampt hierdoor met enorme achterstanden in het verwerken van hun verblijfsaanvragen.
De Nationale Ombudsman concludeert dit in een onderzoek naar de wijze waarop de aanvragen van de verdachte mensenrechtenschenders worden verwerkt.
De aanvragen moeten binnen zes maanden zijn afgehandeld. Volgens de ombudsman duurt het echter 2,5 jaar voordat duidelijk is of de asielzoekers wel of niet in Nederland mogen blijven.
Ongeveer 2100 asielzoekers worden ervan verdacht zich schuldig te hebben gemaakt aan schending van mensenrechten en/of oorlogsmisdaden. Per jaar komen er 800 nieuwe gevallen bij. Volgens de ombudsman rekende de overheid op ongeveer 400 per jaar.
De Nationale Ombudsman vindt dat de IND en de staatssecretaris van Justitie de wachttijden moeten terugbrengen tot een jaar. Ook moet de werkwijze van de IND worden aangepast. Het verhoren van verdachten moet bijvoorbeeld beter gepland worden. Het duurt nu twee tot drie maanden voordat een verhoor kan worden afgenomen.
Het past een rechtstaat niet, zegt een woordvoerder van de ombudsman, om misdadigers „zomaar” enkele jaren vrij rond te laten lopen. Bovendien zouden voormalige slachtoffers die zich in Nederland hebben gevestigd, hun beulen kunnen tegenkomen. Volgens de ombudsman is een „voortvarende” aanpak zowel voor de betrokken vreemdeling als voor de Nederlandse samenleving van belang
De IND zegt al te werken aan verbetering van de aanpak. Het team dat zich bezighoudt met de aanvragen van voormalige oorlogsmisdadigers, wordt binnenkort uitgebreid van 29 tot 56 arbeidsplaatsen. Ook stuurt de dienst voortaan bericht aan de verdachten om hun te vertellen wanneer ze uitsluitsel in hun zaak kunnen verwachten.
Volgens de IND is het belangrijk om degelijk te onderzoeken of personen zich werkelijk schuldig hebben gemaakt aan schending van de mensenrechten. Hun asielaanvraag hangt er immers van af. Als vaststaat dat iemand schuldig is, zal hem of haar de toegang tot Nederland worden geweigerd. Volgens de IND gebeurt dit in 88 procent van de onderzochte gevallen.