Onderzoekers: NSC sprong in links-conservatief ’gat’
NSC heeft zijn twintig Kamerzetels deels te danken aan een economisch links, cultureel conservatief profiel. Dat schrijven onderzoekers van het politicologisch blog Stukroodvlees dinsdag in een analyse van cijfers van het Nationaal Kiezersonderzoek.
Partijen zijn vaak links-progressief of rechts-conservatief of iets daartussenin, maar in de links-conservatieve hoek zit een „electoraal gat” waar NSC in lijkt te zijn gesprongen. Partijen als SP, PVV en het geflopte Nieuwe Wegen hebben dat eerder geprobeerd, schrijven de onderzoekers. „Slechts weinigen zijn erin geslaagd om ook echt een brede groep kiezers te trekken die dit profiel aantrekkelijk vinden.”
Kiezers associeerden NSC vaak met de thema’s bestuurscultuur en bestaanszekerheid, maar ook met onder meer ‘normen en waarden’. De nieuwe partij kreeg relatief veel stemmen van mensen die eerder CDA of VVD stemden, maar trok ook voormalige kiezers van de linkerflank. „NSC was de electorale concurrent van iedereen.”
Lijsttrekker Pieter Omtzigt was een „belangrijke troef”, schrijven de onderzoekers verder. Slechts 6 procent van de kiezers kende hem niet, en een brede groep kiezers vond hem sympathiek. „De populariteit van Pieter Omtzigt was dus breed en oversteeg partijgrenzen.” In open vragen gaven kiezers aan op NSC te stemmen vanwege Omtzigt en omdat ze vernieuwing in de politiek wilden.
De beleidsprioriteiten van NSC-kiezers lijken op die van VVD-kiezers, zegt Kristof Jacobs, universitair hoofddocent aan de Radboud Universiteit. „Met één belangrijk verschil: NSC-kiezers zetten armoedebestrijding hoger op hun prioriteitenlijst.”